نبرد «قادسیه» بین سپاه اسلام و لشكر ساسانی روی داد و عمر بر اساس توصیه امام علی(ع) در جنگ شرکت نکرد و سعد وقاص را به فرماندهي سپاه برگزید. در این نبرد، رستم فرمانده سپاه ساسانی كه از جنگ با مسلمين وحشت داشت، پس از چهار روز جنگ، هنگام فرار زير سم اسبان له شد و لشكر ساسانى منهزم گشت. با رسيدن خبر پيروزى به خليفه دوّم، مسلمانان از تعقيب لشكر دشمن منع شدند و سعد در همان جا فرود آمد و مسجد و خانه هايى را بنا نمود و به اين ترتيب بنيان شهر كوفه نهاده شد.
على(ع)، عثمان، طلحه، زبیر، سعد وقاص و عبدالرحمان بن عوف اعضای شورایی بودند که عمر انتخاب کرد.
در جلسه شوری نخست طلحه به نفع عثمان کنار رفت؛ زبیر نیز، به نفع امام(ع) و سعد وقّاص به نفع عبد الرحمان کنار کشید. بعد پسر عوف رو به على(ع) کرد و گفت: با تو بیعت مى کنم بر کتاب خدا و سنّت پیامبر(ص) و روش شیخَین. على(ع) آخرین شرط او را نپذیرفت. بعد خطاب به عثمان همان سخن را تکرار کرد. عثمان فوراً پذیرفت و عبد الرحمان با او به عنوان «امیر مؤمنان» بیعت کرد.
قالَ الصّادقُ عليه السّلام :
نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنا تَسْبيحٌ وَ هَمُّهُ لَنا عِبادَةٌ وَ کِتْمانُ سِرّنا جِهادٌ فى سَبيلِ اللّهِ
نَفَس کسى که بخاطر مظلوميّت ما اندوهگين شود، تسبيح است و اندوهش براى ما، عبادت است و پوشاندن راز ما جهاد در راه خداست .
امالى شيخ مفيد، ص 338