معتز فرزند متوكل عباسى است كه پس از بركنارى مستعين در سال 252 زمام امور را به دست گرفت و راه پيشينيان را تعقيب كرد. پس از قتل متوكل، تركان بر امور كشور مسلط شدند، به گونه‏ اى كه اگر خليفه به خواسته ‏هاى آنان تن نمى ‏داد، نقشه بركنارى يا قتل او را مى‏ كشيدند. معتز، سرانجام توسط گروهی از آنان مورد ضرب و شتم قرار گرفت و پس از اینکه او را زیر آفتاب سوزان نگه داشتند در سردابی زندانی کرده و درش را با خشت و گچ مسدود کردند و او زنده به گور شد.
 

يعقوب ابن اسحاق از دانشمندان بزرگ شيعه بود که در اكثر علوم عصر خود مانند: علوم قرآن، شعر، لغت و ادب، تبحّر داشته و كتابهايى نگاشته بود. او يار با وفاى امام جواد و امام هادى(ع) بود كه متوكل به جرم دوستى على(ع) فرمان داد زبان او را از پشت سر بيرون كشيده و او را به قتل رساندند.

پس از قتل متوكل، تركان بر امور كشور مسلط شدند و به جاى اينكه خليفه فرمانده آنان باشد، خليفه را به زير فرمان خود در آوردند، به گونه اى كه اگر خليفه به خواسته‏ آنان تن نمى ‏داد، نقشه بركنارى يا قتل او را مى ‏كشيدند. عملا وضع به گونه‏ اى بود كه خليفه يك مقام تشريفاتى بيش نبود و رتق و فتق امور کلاً در دست تركان قرار داشت. پس از معتزّ، مهتدی و پس از او هم معتمد، استقلالی در کارها نداشتند و پیوسته بازیچه دست ترکان دربار عباسی بودند و به سرنوشتی همانند معتزّ گرفتار شدند.

پيشواى دهم، در نيمه ذيحجه سال 212 ه.ق به دنيا آمد. پدرش امام جواد(ع) و مادرش«سمانه» بود. «ابوالحسن الثالث»، در هشت سالگی به امامت رسید، 33 سال امامت کرد و در سال 254 در شهر سامرّاء به شهادت رسيد. ایشان در مدت امامت خود با  معتصم، برادر مأمون، واثق، پسر معتصم،  متوكل، برادر واثق، منتصر، پسر متوكل، مستعين، پسر عموى منتصر و معتزّ، پسر ديگر متوكل هم دوره بود که توسط معتزّ مسموم گرديده به شهادت رسيد و در خانه خود به خاك سپرده شد.

پس از آگاه شدن مردم مدينه، اضطراب عجيبى در شهر به وجود آمد و مردم فرياد و شيون برآوردند. چند مأمور، امام هادی(ع) را از منزل خارج كرده به راه افتادند که همگی معترفند، در راه جز نيكى از او نديدند. پس از ورود به سامرّاء به دستور متوكل به بهانه اينكه هنوز محل اقامت امام آماده نيست! و به هدف تحقير موذيانه امام، حضرت را در محل پستى كه به «كاروانسراى گدايان» معروف بود، وارد كردند و حضرت روز اول را در آنجا به سر برد و روز بعد، منزلى براى سكونت امام معيّن كردند كه در آنجا استقرار يافت.

متوکل در سال 236 قمرى دستور داد آرامگاه سرور شهيدان حضرت ابا عبدالله الحسين(ع) و بناهاى اطراف آن ويران و زمين پيرامون آن كشت شود و نيز در اطراف آن پاسگاه هايى بر قرار ساخت تا از زيارت آن حضرت جلوگيرى كند. او مى ترسيد قبر امام حسين(ع) به بهانه زیارت، پايگاهى بر ضدّ او گردد و مبارزات و شهادت آن شهيد بزرگوار الهام بخش حركت و قيام مردم در برابر ستم هاى دربار خلافت شود.