مبانی اقتصاد «سرمایه داری» و پیامدهای آن

مبانی اقتصاد «سرمایه داری» و پیامدهای آن چیست؟

اصول اقتصاد «سرمایه داری» عبارت است از؛ اصالت فرد، حفظ آزادی های فردی و شناخت سرمایه به عنوان معیار ارزش ها. اما این مبانی از جهاتی قابل مناقشه است: 1- در این نظام، میزان سرمایه در حال افزایش بوده و فاصله طبقاتی بین سرمایه داران و کارگران افزایش می یابد. 2- این نظام از طریق اتحادیه های نامرئی، قیمت کالا را در سطح بالا و دستمزدها را پایین نگه می دارد. 3- در این نظام، تمام جنبه های معنوی از بین می رود زیرا به هر وسیله باید سود برد. 4- فساد اخلاق و بی بندوباری از پیامدهای دیگر این نظام است. و... .

«مالکیت» از منظر اسلام

دیدگاه اسلام درباره «مالکیت» چیست؟

عنوان «مالکیت» از مفاهیم اعتباری است که عقلای جهان به جهت یک رشته اغراض، آن را پدید آورده و اعتبار کرده اند، و حقیقت آن متوقف بر مالک و مملوک و رابطه انسان با ملک است که حاکی از یک نوع اختصاص می باشد، و غرض از اعتبارش آن است که مالک بتواند در آن تصرف کند. در نظام کمونیستی «مالکیت خصوصی» به کلی ملغی شده و «مالکیت اشتراکی» جایگزین آن شده است و در نظام «سرمایه داری»، اصل و اساس «مالکیت فردی» است؛ ولی اسلام به اصالت هر دو و یا به تعبیر صحیح تر به اصالت آمیخته از فرد و جامعه معتقد است.

تفاوت نگاه اسلام با نظام سرمایه داری به مفهوم «توسعه»

دیدگاه اسلام نسبت به مفهوم «توسعه» چه تفاوتی با نگاه نظام سرمایه داری به این مقوله دارد؟

«توسعه» از منظر نظام سرمایه داری، چیزی جز تحوّلات سازنده در شیوه های تولید نیست؛ بر این اساس، برای اندازه گیری توسعه جوامع، باید به دنبال اندازه گیری میزان تولید جامعه بود. لذا برای شکوفایی اقتصادی، رشد مصرف همگام با افزایش تولید توصیه می گردد. اما از منظر اسلام، رشد اقتصادی ابزاری برای تعالی اخلاقی و آزادی از تعلّقات نفسانی است. در واقع انگیزه سودطلبی نمی تواند هدف نهایی انسان باشد، بلکه اسلام با پذیرش کسب سود از راه های مشروع، رشد مادی و معنوی انسان را هدف «توسعه» قرار داده است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

اصْرِفْ إلى الآخِرةِ وَجهَکَ، واجْعَلْ للهِ جِدَّکَ

به آخرت روى آور و توان و کوشش خود را براى خدا مصروف کن

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 58