بسيارى از سران صوفيه با دانش های آموختنى به مخالفت برخاستند. مثلا «جنيد بغدادى» معتقد بود خواندن و نوشتن سبب پراكندگى انديشه صوفى است و «شيخ عطار» در شرح حال «بشر حافى» نوشته: هفت صندوق از كتب حديث داشت که همه را در زير خاك دفن كرد؛ و یا «احمد بن ابى الحوارى» بزرگ صوفيه كتب خود را به دريا ريخت. این در حالی است که ائمه(ع) تأكيدات زيادى درباره حفظ آثار روایی نموده اند مثلا: مرحوم مجلسى از پیامبر(ص) نقل مى كند: «كسى كه براى امت من 40 حديث حفظ كند خداوند در روز قيامت او را عالم بر مى انگيزد».

عهد جدید مشتمل بر کتابهایی است که تنها مسیحیان آنها را قبول دارند، اما یهودیان هیچ یک از آنها را ضمن کتابهای مقدس خود نمی پذیرند. مسیحیان، با آنکه در مورد تعداد کتابهای رسمی عهد عتیق اختلاف دارند، اما در مورد کتابهای عهد جدید اتفاق نظر پیدا کرده و عهد جدید واحدی را پذیرفته اند. نسخ خطی برخی از کتابها عهد جدید مربوط به قرن اول می باشد و رسمیت مجموعه عهد جدید در فاصله ی سالهای 150 – 200 تعیین گردیده و مسیحیان از آن زمان به آنها معتقد شده اند.

با اینکه اسلام، انسان را به فرا گرفتن علوم تشویق می کند ولى در عین حال به این نکته توجّه دارد که؛ همان طور که باید جامعه را از خطرهاى مادّى مانند بیمارى هاى واگیردار حفظ کرد، باید ازعوامل انحراف هاى فکرى و معنوى مانند کتب گمراه کننده که به عقاید و افکار صحیح و یا به اخلاق سالم لطمه مى زند، نیز حفظ نمود؛ لذا خواندن این کتب برای همگان آزاد نیست و فقط دانشمندان توانا می بایست این کتب را بخوانند و از راه منطق به آنها پاسخ گویند.

کسانى که این ایراد را مى کنند، اراده تکوینى و تشریعى را با هم اشتباه کرده اند؛ زیرا هدف از خلقت، عبادت اجبارى نبوده، بلکه عبادت توأم با اختیار است. خداوند انسان را آماده براى اطاعت ساخته، و عقل و قواى مختلف را از درون، و پیامبران و کتب آسمانى و برنامه هاى تشریعى را از بیرون، فراهم نموده است، ولی مؤمن از امکانات خود بهره بردارى نموده و کافر ننموده است. در روایات نیز به این مسئله اشاره شده که خدا انسان را آفرید تا دستور عبادت به آنها دهد.

برخی ذکر را قرآن و زبور را سایر کتب آسمانی دانسته اند ولی با توجه به تعبیراتى که در آیه به کار رفته منظور از زبور، کتاب مزامیر داود(ع) و ذکر به معنى تورات است.

نمی توان و نباید به تعداد کتابهای نگاشته شده درباره حضرت رسول و کتب نگاشته شده راجع به معصومین اکتفا کرد. زیرا از یک سو زندگی اولیاء الهی ابعاد بسیار گسترده  و کاوش نیافته ای دارد که نباید از آن غفلت کرد و از سوی دیگر بیشتر کتابهای موجود فعلی به صورتی خشک به نقل حوادث تاریخی اکتفا کرده اند و آنها را مورد تحلیل قرار نداده اند.