اراده الهی بر عبودیّت بندگان، اراده تشریعی است نه تکوینی. زیرا هدف از خلقت، عبادت و بندگی اجبارى نبوده است، بلکه عبادت توأم با اختیار است که ارزشمند است.
منظور از اراده تشریعی این است که خداوند برای هدایت انسان به مسیر عبودیت، به او «ارائه طريق» کرده است یعنی با وضع قوانین شرعی و بعثت انبیاء و ارسال رسل، راه عبودیت را به او نشان داده است.

«نبي»، وحي را دريافت و اگر مردم بخواهند در اختيارشان قرار مي دهد.«رسول» علاوه بر دريافت وحي موظف به دعوت مردم به سوى خدا و ابلاغ فرمان اوست که اين دو«ارائه طريق» است. وليکن «امام» سعى مى کند با تشکيل حکومت يا از طريق باطنى با تربيت نفوس«ايصال به مطلوب» نمايد؛ يعني آموزه هاي وحياني را عملا اجرا و پياده کند. اين اوصاف در بعضي پيامبران از جمله پيامبر اسلام جمع بوده است.

«هدایت تشریعى» به معنى ارائه طریق؛ بدون قید و شرط و جنبه عمومى و همگانى دارد، چنانکه در آیه 3 سوره دهر آمده: «إِنّا هَدَیْناهُ السَّبِیلَ إِمّا شاکِراً وَ إِمّا کَفُوراً»، اما «هدایت تکوینى» به معنى گرفتن دست بندگان و حفظ و حمایت از آنها تا رساندن به ساحل نجات، هرگز بى قید و شرط نیست. اضلال نقطه مقابل هدایت  است و مخصوص گروهى است که اوصاف آنان در قرآن بیان گشته است.