امام(ع) درباره نشانه هاي شكل گيري فتنه ها می فرمایند: «اى گروه عرب! در آينده هدف بلاهايى قرار خواهيد گرفت؛ از مستىِ نعمت بپرهيزيد، و از بلاهايى كه كيفرِ اعمال شماست بر حذر باشيد، هنگامى كه گرد و غبار حوادثِ ناشناخته بر مى خيزد و ... و باطن آن ظاهر گردد، با احتياط گام برداريد، ... رشد آنها مانند رشد جوانان و آثارشان مثل آثار سنگ هاى سخت و محكم است، ... آنها براى بدست آوردن دنياى پست بر يكديگر سبقت مى جويند و مانند سگانى كه بر سر مردار گنديده اى ريخته اند با يكديگر نزاع مى كنند، ولى بزودى پيروان، از پيشوايان خود بيزارى مى جويند و رهبران از پيروانشان؛ و عاقبت با بغض و كينه از هم جدا شده و هنگام ملاقات همديگر را لعن و نفرين مى كنند!».

امام علی(ع) در سخنان خود از حجاج با کنیه «وذحه» یاد می کند. بر اساس گفته های لغت شناسان وذحه به معنی سوسک و یا پشکلی است که به پشم گوسفند چسبیده است. مورخین و شارحان نهج البلاغه درباره علت این کنیه نوشته اند: «روزى حجاج با دست خود سوسکی را فشار داد، سوسك، او را گزيد و به خاطر حساسيت، دست حجاج ورم كرد و سرانجام همين ورم باعث مرگ او شد». از سوی دیگر ابن ابی الحدید می نویسد: «حجاج به قدرى آلوده به گناهان بود كه به گوسفند كثيفى شبيه بود كه پشكل ها به دنباله او چسبيده است».

سران جنايتكار كوفه مانند؛ شَبَث بن ربعى و محمّد بن اشعث كه از شمشير مختار زخم دار شده بودند در بصره نزد مصعب بن زبیر جمع شده، مدام مصعب را به جنگ با مختار تحريك مى كردند. سرانجام مصعب لشكرى فراهم ساخته و به سوى مختار تاخت. مختار بدون آن كه از ابراهيم اشتر يارى بطلبد لشكرى را با فرماندهى اَحمر بن شُمَيط به جنگ مصعب فرستاد. ابن شميط با تعداد بسيارى از ياران خود كشته شد و لشكر مختار درهم شكست. مصعب پس از آن به سوى كوفه شتافت و مختار و بقاياى سربازانش را كشت.

امام علی(ع) با اشاره به آینده تاریک مردم کوفه می فرماید: «به خدا سوگند جوانكى هوس باز و متکبر از طايفه بنى ثقيف بر شما مسلّط مى شود، که اموال، قوت و قدرت شما را مى گيرد». در واقع همه شارحان مقصود حضرت ازغلام ثقيف، را حجاج دانسته اند كه در دوران حكومت عبدالملك مروان، والى كوفه گردید.