امام علي(ع) در بیان موقعیت امامان و پیشوایان حقّ مي فرمايد: «پيشوايان دين [امامان معصوم(ع)] از طرف خداوند تدبیر و اداره امور خلق را بر عهده دارند و نمایندگان او در میان بندگانش هستند؛ هيچ كس داخل بهشت نمى شود، مگر كسى كه آنها را بشناسد و آنان نيز او را بشناسند و هيچ كس وارد دوزخ نمى شود، مگر كسى كه آنها را انكار كند و آنها نيز انكارش نمايند». اين تعبير نشان مى دهد كه امامان از سوى خدا تعيين مى شوند؛ نه از سوى مردم و اگر بيعت و انتخابى لازم است براى انسجام كار و پيشرفت امور است.

اولا: برخی از علمای اهل سنت، انکارکنندگان ویژگی هایی از خلفا را مانند «تفضیل» بین آنها، با توصیفاتی چون «بدعت گزار» یا «مسلمان غیرواقعی» نواخته اند؛ در حالی که «شهدای بدر و احد» به چنین تفضیل هایی قائل نبوده و روایتی در این امور نشنیده بودند. هر جوابی که آن علما از این سؤال بدهند، همان جواب ماست. مثلا ادعا شده تفضیل خلفای راشد بر همدیگر سنت است و کسی که معتقد بر برتری ابوبکر بر عمر و عمر بر عثمان و عثمان بر علی نباشد، گویی بدعت گزار در دین است. یا مثلا ادعا شده مسلمان واقعی کسی است که به هیچ وجه علی را افضل بر عثمان نداند! آیا مسلمانانی که در زمان پیامبر(ص) شهید یا رحلت کردند، به چنین رتبه بندی میان خلفا اعتقاد داشتند؟!

ثانیا: شیعیان به استناد کتاب های خود اهل سنت ثابت می کنند که پیامبر(ص) 12 خلیفه را به عنوان شرط عزت اسلام بعداز خود معین کرده و مصداق آن 12 خلیفه ائمه اهل بیت(ع) هستند. بنابراین می توان گفت که آن شهدا ایمانی اجمالی به اصل مسأله امامت آن حضرات داشتند و همین کافی است.

اهل تسنّن چون از یک سو، ورود این احادیث را در منابع اصیل خود انکار نمى کنند، و از سوى دیگر عقیده شیعه را درباره «ائمّه اثنى عشر» نپذیرفته اند، در توجیه این احادیث گرفتار درد سر عجیبى شده اند، چون از سویی شمردن افرادى مانند «یزید» و اخلاف او از حکّام بنى امیّه در این زمره امکان پذیر نیست، و از سویی با توجّه به وحدت اهداف و برنامه هاى خلفاى بنى امیّه و بنى عبّاس نمی توان ضابطه ای به دست آورد تا بعضی را انتخاب کنند.

پیامبر اکرم(ص) تعداد امامانى را که پس از او یکى پس از دیگرى عهده دار خلافت مى شوند بیان کرده است، تا براى کسى هیچ شک و تردیدى باقى نماند و این نکته در کتب صحاح و مسند اهل سنت به صورت هاى مختلف بیان شده است. تعداد این خلفا 12 تن و همه از قریش دانسته شده اند.

برخى مى گويند: این احادیث دلالت بر خلافت و حكومت ظاهرى دوازده خليفه بعد از پيامبر(ص) دارد؛ در حالى كه امامان شيعه غیر از دو امام، حكومت ظاهرى نداشته اند. لکن احادیث «دوازده خلیفه» در حقيقت دلالت بر امر و نصب الهى دارد، يعنى اين دوازده نفر از آنجا كه از شاخص هاى معنوى والايى برخوردارند، از جانب خداوند به ولايت و خلافت منصوب شده اند و مردم وظيفه دارند تا با آنها بيعت نمايند. آری آنها مستحق امامت و خلافت هستند نه اينكه هر كدام به سلطنت ظاهرى خواهند رسيد.

به احتمال قوى پيامبر(ص) در مكان هاى مختلف به اين احاديث اشاره كرده است؛ ولى آنچه مسلم است اينكه اين احاديث در حجة الوادع يا بعد از پايان گرفتن آن ايراد شده است. حجة الوداعى كه در آن پيامبر(ص) خبر از نزديك شدن وفات خود داده است. نتيجه اينكه پيامبر(ص) وصيت به اوصياى معصوم بعد از خود نموده است.