«نفس» به معناى روح انسان است، و گاه به ذات چيزى «نفس» نيز گفته مى شود. اين واژه به معناى «خون» و «چشم» و «شخص» نيز آمده است. گاه نيز به خصوص «نفس امّاره» و سركش نيز اطلاق مى گردد. در بعضی از آيات قرآن به معناى وجدان آمده كه بخشى از روح آدمى را تشكيل مى دهد.
«نَفس» به گفته راغب، لسان العرب، قاموس، كتاب العين و ديگران به معناى «روح» است كه مركز ادراكات انسان مى باشد. در قرآن مجيد مراحلى براى «نفس» ذكر شده مانند: «نفس اماره،»؛ «نفس لوامة»؛ و «نفس مطمئنه».
الإمامُ عليٌّ(عليه السلام)
نَهى ]رَسُول الله(صلى الله عليه وآله)[ أن يُسْتَعمَلَ أجيرٌ حتّى يُعلمَ ما اُجرتُهُ
پيامبر خدا(صلى الله عليه وآله) نهى فرمود از اين که کارگرى، پيش از تعيين مزدش به کار گرفته شود
ميزان الحکمه، جلد 1، ص 40