احاديث 9 مطلب

بررسی سندی مسجد «جمكران»

آیا سند قضیّه بنای «مسجد مقدس جمكران» و خواندن نماز در آن معتبر است؟

در مورد بناى «مسجد مقدس جمكران» و خواندن نماز در آن احتياج به بررسى سند اين قضيه نيست؛ زيرا مطابق احاديث صحيح السند در مورد اعمال مستحبي، هر كس به امید رسيدن به ثواب هاي آن اعمال، عمل مستحبى انجام دهد به او ثواب داده مى شود گرچه آن حديث واقعيت نداشته باشد.

اصول اربعمائة (کتاب‌های چهار صدگانه)

معرفی «اصول اربعمائه (کتاب‌های چهار صدگانه)»

از زمان امام علی(ع) تا زمان امام حسن عسکری(ع) بیش از شش هزار و ششصد کتاب توسط شاگردان ائمه و غالبا با املاء و انشای آن بزرگواران نوشته شده است که تعداد چهارصد کتاب از این مقدار به عنوان «اصول» تلقی شده و آنها را اصول اربعمائه، یعنی کتاب‌ های چهار صد گانه نامیده اند. این کتاب‌ها در واقع مستقیماً توسط خود امامان شیعه به اصحاب املاء شده و آنها نیز آن روایات را نگاشته و تنظیم کرده اند. بنابراین این اصول منبعی مورد اعتماد برای محدثان تراز اول اسلام مثل کلینی، شیخ صدوق، شیخ مفید و شیخ طوسی بوده است.

منظور از اخباریون و اصولیون؟

اخباریون و اصولیون چه کسانی هستند؟

به طور کلی نگرشی را که در استنباط احکام شرعی به احادیث و آیات تفسیر شده با احادیث اکتفا می کند و عقل و اجماع را با دلایل خاص خود به کناری می نهد، «اخباری گری» و در مقابل نگرشی را که در دستیابی به احکام شرعی از هر چهار منبع قرآن، سنت، عقل و اجماع استفاده می کند، «اصولی گری» می نامند. این دو نگرش تقابلات تاریخی مختلف داشته و نیز اختلافات مبنایی عمیقی در چگونگی استنباط احکام از قرآن، پذیرش احادیث، تقلید، اجتهاد، اعتبار ظن در استنباطات فقهی و جایگاه مجامع حدیثی دارند.

علل الشرایع

معرفی کتاب «علل الشرایع»

کتاب «علل الشرایع» توسط شیخ ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق (م 381 ق) تالیف شده است. نام کامل کتاب «علل الشرایع و الاحکام» است و شیخ صدوق آن را برای تبیین و توضیح، مصلحت‌ها، حکمت‌ها و اسباب احکام شرعی و حقایق هستی تنظیم و تالیف کرده است.

التوحید

معرفی کتاب «التوحید» صدوق

کتاب التوحید که کتابی حدیثی در زمینه روایات معتبر در باب مسائل توحیدی است، توسط شیخ ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق(م 381 ق) تالیف شده است. این کتاب بر اساس احادیث اصول اربعمائه در یک مقدمه و شصت و هفت باب و به صورت حدیثی تنظیم و تصنیف شده است. این کتاب از زمان تالیف مورد توجه دانشمندان حدیث و کلام شیعه بوده و تعالیق و حواشی متعددی بر آن نوشته شده است. همچنین این کتاب از منابع و مستندات متاخرانی مثل علامه مجلسی، علامه حلی و فیض کاشانی برای تدوین مجموعه‌های حدیثی و کلامی به شمار می رود.

معانی الأخبار

معرفی کتاب «معانی الاخبار»

کتاب «معانی الاخبار» که کتابی حدیثی درباره معنای الفاظ و کلمات مشکل و پرکاربرد قرآن و احادیث می‌باشد، توسط شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی (م 381 ق) تالیف شده است. شیخ صدوق این کتاب را بر اساس احادیث موجود در اصول اربعمائه (یعنی منابع حدیثی معتبر شاگردان ائمه علیه السلام)، به ویژه آثار احمد بن محمد بن خالد برقی، مثل معانی الاحادیث و تفسیرالحدیث و همچنین کتاب جامع الاحادیث النبویه استادش شیخ ابو محمد جعفر بن احمد بن علی قمی رازی معروف به ابن الرازی، تدوین و تالیف کرده است.

برزخ در روایات

احادیث، عالم برزخ را چگونه اثبات مى کنند؟

روايات فراوان شيعه و اهل تسنن با تعبيرات عالم قبر، عالم ارواح و جهانى بين دنيا و قيامت، خبر از واقعيت حيات برزخي مي دهند. ائمه(ع) آن را باغى از باغ هاى بهشت يا گودالى از گودال هاى جهنم معرفي نموده اند. امام سجاد(ع) می فرماید: «قبر باغى است از باغ هاى بهشت یا گودالى از گودال هاى جهنم»، هم چنین امام صادق(ع) می فرماید: «برزخ همان عالم قبر است که پاداش و کیفر میان دنیا و آخرت است، به خدا ما بر شما نمى ترسیم مگر از برزخ». بر این اساس عمده نگراني ائمه از برزخ  شیعیان بوده است.

رجوع به احادیث، با وجود قرآن!

با وجود قرآن چه نیازی به احادیث و روایات داریم؟

بعضی می گویند: با وجود قرآن نیاز به احادیث نداریم، مخصوصا که در میان آن ها احادیث ضعیف و جعلی هم وجود دارد. با توجه به چند نکته جواب این مسأله روشن می شود: 1- منکران سنت و حدیث صحیح، در واقع منکر قرآن محسوب مى شوند. زیرا قرآن فرمان پیامبر را همچون فرمان خدا واجب الاطاعه می داند. 2- قرآن کلیات را بیان نموده و سنت، جزئیات را و لذا قرآن بدون سنّت، غیر قابل عمل و اجرا می شود. 3- درست است که دست جاعلان به سوى احادیث اسلامى دراز شده، اما با کمک علم رجال و درایه، حدیث صحیح از غیر صحیح مشخص می شود.

میزان توجه منابع حدیثی شیعه، به موضوع مهدویّت

چه میزان از منابع حدیثی شیعه به احادیث مهدویت اختصاص یافته است؟

اگر روایات اهل سنت درباره مهدویت به عنوان مسأله فرعی نزدیک به 200عدد و در حد تواتر است، نزد شیعه بیش از هزار حدیث درباره این موضوع، به عنوان یکی از ضروریات مذهب نقل شده است. علمای شیعه در طول تاریخ زحمات بسیاری برای جمع آوری این احادیث و آموزه های مهدویت کشیده اند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصادق (عليه السلام) :

مَنْ حَجَّ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لا يُرِيدُ بِهِ رِيَاءً وَ لا سُمْعَةً غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الْبَتَّةَ

کسى که حجّ انجام دهد و خدا را اراده کند و قصد ريا و شهرت طلبى نداشته باشد قطعاً خداوند او را خواهد بخشيد

وسائل الشيعة: 11/109