رشد 18 مطلب

حکمت آفرینش میکروب های خطرناک، و مسئله عدل الهی؟!

آفرینش ميكروب های خطرناك چگونه با عدل الهی سازگار است؟!

اولا: شرور اموری «عدمی» هستند، یعنی مثلا وقتی می گوییم بیماری، منظورمان عدم سلامت است. امر عدمی نمی تواند منتسب به خالقی باشد.
ثانیا: شرور اموری «نسبی» هستند نه مطلق. یعنی از آنجا که بدی ذاتی آن امر نیست، برای صدق وصف بدی برای آن نمی توان به صورت کلی و مطلق حکم داد. به تعبیر دیگر برای صدق وصف «بد» برای هر پدیده، پای عنصری به عنوان «ملاک مقایسه» به میان می آید که چیزی جز دیدگاه و منافع شخصی ما نیست.
ثالثا: میکروب ها نیز مثل همه آفریده های الهی بنا به ضرورتی خلق شده و فعال شدن دستگاه ایمنی بدن و تقویت آن منوط به فعالیت میکروب هاست. خارج از بدن نیز میکروب ها فواید بسیار زیادی در تجزیه فضولات و لاشه های حیوانات مرده و تبدیل و بازیابی آنها به عناصر حیاتی ای چون ازت و هیدروژن و اکسیژن دارند.

منظور از «حیات» و «زندگی» در مورد خداوند؟

چرا خداوند در قرآن برای خود صفت «حیّ» را به کار برده است؟ منظور از «حیّ» و «زنده بودن» خدا چیست؟ آیا حیات تنها مخصوص ممکنات و موجودات دارای رشد و نموّ مانند انسان و گیاه نیست؟

واژه «حیات» نسبت به انسان و دیگر موجودات به مفهوم این است که آنان نیازمند رشد و تغذیه و دارای تولید مثل و ... می باشند؛ امّا کاربرد این واژه به این معنا، در مورد خداوند صحیح نمی باشد.
در آیاتی مثل «اللَّهُ لاالهَ الَّا هُوَ الْحَىُّ الْقَيُّوْمُ» و روایاتی مانند «... وَ هُو حيٌّ لا يَموت»، «حیات حقیقی» برای خداوند بیان شده است.
«حیات حقیقی» آميخته با مرگ و در معرض نابودى نیست؛ و هر جا به خداوند منتسب شده بيانگر «احاطه علمى او به هر چيز، و توانايى او بر هر كار» است.

«شرق» مهد ادیان بزرگ الهی

آیا می توان مشرق زمین را مرکز پیدایش و ظهور ادیان بزرگ الهی دانست؟

همه ادیان بزرگ در مشرق ظهور پیدا کرده است و عالی ترین تجلیات روح انسان را که پیامبران(ع) برای مردم آورده اند در این منطقه ارائه شده است. علت این که پیامبران(ع) و ادیان بزرگ در این منطقه ظهور پیدا کرده قدمت و اصالت تمدن مردم این منطقه می باشد و نشان می دهد که مردم این منطقه مراحل رشد و تکامل فکری را زودتر از بقیه مردم طی کرده اند و به بلوغ فکری رسیده اند تا دعوت پیامبران(ع) را بتوانند درک کنند.

مفهوم دو واژه «تزکیه» و «تربیت» و تفاوت آنها

مفهوم دو واژه «تزکیه» و «تربیت» و تفاوت آنها چیست؟

 دو واژه «تزکیه» و «تربیت» گرچه از حیث مفهوم به هم نزدیک اند، لکن «تزکیه» دارای بار معنایی بیشتری است. در واقع «تربیت» عبارت است از: فراهم ساختن زمینه های رشد و شکوفایی «تربیت» پذیر و رساندن او به مرحله ای که استعدادهایش را بروز دهد. اما در «تزکیه»، «مربی» علاوه بر فراهم ساختن زمینه های رشد تربیت پذیر، خودش نیز در تربیت فرد و عوامل پیرامون آن تصرّفاتی انجام می دهد که به مجموع این فعالیت ها و تصرّفات «تزکیه» گفته می شود. البته در «تزکیه» انسان باشعور، آموزش های «مربی» باید شناخت فرد را گسترش دهد.

تبعیض بین دختر و پسر با پایین بودن سن بلوغ دختران؟!!

آیا پایین بودن سن بلوغ دختران نشانه خوش شانسی و برتری مردان بر زنان است؟

برخی مغرضانه یا جاهلانه، پایین بودن سن بلوغ در دختران را مورد اشکال قرار داده و می گویند: کم بودن سن بلوغ و تکلیف در دختران، زحمتی زودرس است و مردان را در این زمینه خوش شانس تر و برتر از زنان می باشند. در پاسخ می توان گفت: توفیق زن بیش از مرد است؛ زیرا خداوند آنان را زودتر به حضور پذیرفته و با آنان سخن می گوید. در واقع زن برای دریافت فضایل، شایسته تر از مرد است. لذا بلوغ یک شرافت است. از سویی متخصصان رشد دختران را سریع تر از پسران می دانند. زیرا رشد استخوان بندی و غدد تناسلی در آنان سریع تر است.

ظلم و بی عدالتی در سن بلوغ دختران!

واداشتن دختران در 9 سالگی (6 سال پيشتر از پسران) به تکالیف دینی تبعیض و بی عدالتی نیست؟

به خاطر شرایط فیزیولوژیک، رشد بدنی، عقلانی و روانی دختران زودتر از پسران صورت می گیرد و تکلیف بر قدرت عقلانی، توانایی جسمی و «بلوغ» مترتب است. «بلوغ» به معناى رسيدن به سنّ خاصّى است كه انسان در آن سن «آمادگى انجام كار مورد نظر را دارد». تعیین زمان بلوغ شرعی دختران چند سال زودتر از پسران، بر اساس صلاحیت طبیعی و به معنای هماهنگی قوانین تشریع با مقررات تکوین است. از طرفی زودرس بودن دوره بلوغ جنسی دختران در مقایسه با پسران، باعث قرار گرفتن آنان در معرض گناه می شود، اما اسلام با بیان لزوم مسئولیت پذیری دختران از همان سن در قبال احکام شرعی، زمینه پیشگیری از گناه و واکسینه شدن از خطاها در آنان ایجاد می کند.
ضمن اینکه بلوغ مراحل و صورت بندی های مختلفی دارد و بر اساس همین مراحل فقها، عباداتی را که ممکن است برای دختران در سن پایین مشقت بار باشد، با یک سری از احکام جایگزین، مورد تخفیف قرار داده اند. شارع مقدس در این موضوع که متناسب با هر سن و توانی، چه خواسته هایی را از شخص مکلف بخواهد، ظرافت ها و دقت ها و اقضائات مورد نیاز را لحاظ کرده است.

تصرف در اموال یتیمان، از دیدگاه اسلام

دیدگاه اسلام در مورد تصرف در اموال یتیمان چیست؟

خداوند در آیه 2 سوره نساء، درباره اموال یتیم می فرماید: اموال یتیمان را پس از رشد به آنها برگردانید و اموال مرغوب آنان را با اموال نامرغوب خود معاوضه و مخلوط نکنید، که نتیجه اش پایمال شدن حق یتیمان است. آیات مختلف قرآن، خیانت کنندگان در اموال یتیمان را با مجازات هاى شدید تهدید مى کند تا آن جا که مسلمانان سرپرست یتیمان، غذاى خود را از یتیمان جدا می کردند، که نشانه اهتمام اسلام و مسلمانان به دارایی یتیمان است.

زمان تحویل اموال یتیم

ولى یتیم چه زمانى مجاز است اموال آنها را به ایشان برگرداند؟

خداوند در آیه 6 سوره نساء می فرماید: یتیمان را آزمایش کنید و اگر به رشد کافى براى اداره اموال خود رسیده بودند، ثروت آنان را بازگردانید، و سرپرستان ایتام در برابر زحماتى که به خاطر حفظ اموال یتیم متحمل مى شوند، اگر متمکّن هستند در برابر زحمات خود، از اموال یتیمان استفاده نکنند و اما در صورت فقر، با رعایت عدالت و انصاف، تنها حق الزحمه خود را از اموال آنان بردارد.

مراحل ابتدائی رشد انسان نشانه عظمت خداوند

مراحل اولیه رشد نطفه در انسان چگونه است؟

 انسان با مطالعه دقیق مراحل ابتدایى وجود خود که به صورت نطفه ای بوده  پس از تقسیمات متوالى، به صورت جنین ظاهر گردیده و پس از آن به صورت طفلى کامل در آمده است. هر انسانی با داشتن فطرتی سلیم، نه تنها از خودخواهى ها، ستمگری، غرور و نخوت دست کشیده، بلکه بى درنگ در پیشگاه  پروردگار، که او را از ضعف و ناتوانى و حقارت به این مقام رسانیده سر تعظیم فرود مى آورد و با قلبى سرشار از محبّت و ایمان خواهد گفت: این همه اسرار شگفت انگیز را بى هدف و باطل نیافریده اى.

رابطه بین «علم» و «تزکیه»

طبق آیات قرآن بین «علم» و «تزکیه» چه رابطه ای وجود دارد؟

«علم» سرچشمه «تزکیه» است. خداوند در سوره «بقره» علم را بر تزکیه مقدم داشته ولى در دو آيه ديگر از قرآن مجيد، در سوره های آل عمران و جمعه، به هنگام شرح برنامه پيغمبر گرامى اسلام(ص) موضوع «تزكيه» بر «علم» مقدّم شده است و این نشانگر تأثير متقابل آن ها در يكديگر است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الباقر (عليه السلام):

الحَجُّ تَسْکِين القُلُوبُ

حجّ آرامش بخش دلها است.

بحار الانوار: 75/183