زلیخا 9 مطلب

يکدست نبودن ساختار قرآن، نشانه غیر وحیانی بودن آن!

آیا يکدست نبودن ساختار قرآن نشانه غیر وحیانی بودن آن است؟!

یکی از اشكالاتى كه بر قرآن كريم گرفته‌اند، يک‌دست نبودن ساختار آن است؛ زيرا در قرآن پديده‌هاى گوناگونى مانند التفات يا ديگرگونى سخن، انتقال، رجوع، قطع، وصل و .... به چشم مى خورد. اين تنوع ساختارى احياناً ذهن خواننده را در فهم معانى، پريشان مى كند!
در پاسخ باید گفت: اين اشكال نيز نشانگر جهل مستشكل به سبک‌هاى بديع زبان عربى است؛ زيرا اين تنوع كلامى، چيزى جز طراوت بخشى و مصفّا كردن كلام نيست كه به نشاط شنوندگان مى‌انجامد و مآلاً توجّه آنان را بيش از حالت تك ساختارى كلام، به خود جلب مى كند و در نتيجه، پديده‌هاى ديگرگونى كلام و شادابى، دست به دست هم مى دهند و فهم معانى و مفاهيم قرآنى را بر خواننده و شنونده آسان‌تر و روان‌تر مى‌نمايند.

حضرت یوسف(ع) و «قصد گناه»!

طبق آیه 24 سوره یوسف، وقتی زلیخا قصد یوسف(ع) را داشت، یوسف نیز قصد او را کرد؛ آیا با این وجود می توان یوسف را معصوم دانست؟!

با كمى تأمل در متن آيه متوجه می شویم كه یوسف(ع) قصد گناه نكرد. زیرا این آیه این نکته را بیان می کند که یوسف اگر «برهان» پروردگارش را نمی دید، قصد گناه می کرد در حالی که می بینیم ایشان برهان پروردگارش را مشاهده كرد؛ منظور از برهان پروردگار همان آگاهى او به اسما و صفات خدا بوده است که به همه پیامبران عطا می شود و آنها را از گناه مصون نگه می دارد.
خرافات و سخنان و تفسیرهای باطلی که یوسف را تا لبه پرتگاه اقدام به آن عمل زشت پيش برده از اسرائيليات است؛ چرا که یوسف(ع) از مخلصین می باشد که بر اساس قرآن از فریب شیطان در امان هستند.
علاوه بر آن در روایتی از امام رضا(ع) «هَمَّ بهَا» به تلاش برای دوری از همسر عزیز مصر معنی شده نه قصد کردن او.

امامت و نبوت کودک از دیدگاه قرآن

با توجه به آیات قرآن کریم آیا کسى مى تواند در کودکى به مقام امامت و خلافت برسد؟

از نظر قرآن کریم تصدّى مقام نبوت و امامت توسط کودک امر ممکنی است و به افرادی در کودکی نیز داده شده است، مثلا خداوند در سوره مریم از دادن مقام نبوت و کتاب به حضرت یحیی در کودکی خبر می دهد و باز در همان سوره از اعطای کتاب و نبوت به حضرت عیسی در کودکی سخن به میان می آید.

منظور از «مراقبه» در جهاد با نفس

منظور از «مراقبه» كه در جهاد با نفس لازم است چيست؟

علماى اخلاق براى جهاد با نفس امورى را بيان كرده اند كه التزام به آنها لازم است. يكي از آن امور «مراقبه» است كه بعد از مرحله «مشارطه» قرار دارد و شخص مراقب است تا نفسش از شرط هایی که با او گذاشته شده تخلف نكند. در این مرحله دو نوع دقت نظر لازم است: يكى قبل از عمل كه در قصد و حركت اوليه مراقب باشد كه براى خدا حركت كند، نه براى هوس. دوم در حین انجام عمل مراقب باشد حركات و سكناتش مطابق خواسته خداوند باشد.

نقش «عفّت» در داستان حضرت یوسف(ع)

داستان حضرت یوسف(ع) چگونه اهمیّت «عفّت» را بیان کرده است؟

قصه حضرت يوسف(ع) تبلور مقام «عفّت» است. زيبايي غيرقابل وصف يوسف(ع) و دلباختگي ملكه و ديگر زنان مصر، راه را براي آلودگي گناه باز نمود؛ اما لطف خاص خداوند به كمك يوسف(ع) آمد. نكته مهم اين است كه گاه يك لحظه حساس سرنوشت‌ انسان را تا آخر عمر رقم مي زند. يك ساعت هوس بازي ممكن بود به قيمت جان و افتادن از مقام نبوت تمام شود. کما اینکه ابن سيرين به خاطر مبارزه با نفس به علم تعبير خواب دست يافت، اما «برصيصاي عابد» به گناه آلوده شد و سبب کافر مردن خود شد.

آياتی از قرآن در موضوع «غيرت»

چه آياتی از قرآن در مورد «غيرت» نازل شده است؟

آيات 60 تا 62 سوره احزاب، با تهدید منافقان، بیماردلان و شایعه پراکنانی که مزاحم زنان مومن می شدند یا به آنها تهمت می زدند، می فرماید: «اگر دست از كار خود نكشند، به قتل خواهند رسید». و حتی می فرماید: «اين سنت خداوند منحصر به امت اسلام نيست». اين غيرت الهيّه، سرمشقى براى همگان در مسأله غيرت دينى و ناموسى است و نشان مى دهد كه در برابر نااهلان نبايد بى تفاوت بود.

متانت و عفّت قرآن در بیان داستان یوسف(ع) و زلیخا

قرآن صحنه هاى حساس داستان یوسف و زلیخا را چگونه بیان کرده است؟

از شگفتى ها و نشانه هاى اعجاز قرآن این است که هیچ تعبیر رکیک، مبتذل و دور از عفت بیان، در آن وجود ندارد. در میان تمام سرگذشت هائى که قرآن نقل کرده، یک داستان واقعى عشقى وجود دارد و آن داستان یوسف و همسر عزیز مصر است. قرآن در ترسیم صحنه هاى حساس این داستان، به طرز شگفت انگیزى«دقت در بیان» را با«متانت و عفت» به هم آمیخته و بدون این که از ذکر وقایع چشم بپوشد و اظهار عجز کند، تمام اصول اخلاق و عفت را نیز به کار بسته است.

حضرت یوسف(ع) و فکر گناه، در برخورد با همسر عزیز مصر

آیا حضرت یوسف(علیه السلام) به همسر عزیز مصر میل داشت؟

سه تفسیر در معنى آیه 24 سوره یوسف، بیان شده؛ 1- زلیخا تصمیم بر کامجوئى از یوسف داشت، و نهایت کوشش خود را در این راه به کار برد و یوسف(ع) هم به مقتضاى طبع بشرى و این که جوانى نوخاسته بود، اگر مقام «عصمت» حائل نمى شد، چنین تصمیمى را مى گرفت. 2- تصمیم همسر عزیز مصر و یوسف، تصمیم بر حمله و زدن یکدیگر بود نه کامجوئى جنسى. 3- در کشمکش غریزه و عقل، یوسف تا لب پرتگاه کشیده شد، اما ناگهان، بسیج فوق العاده نیروى ایمان و عقل، طوفان غریزه را در هم شکست.

حضرت یوسف (ع) و قصد گناه

آیا حضرت یوسف قصد گناه کرد؟

هنگام مطالعه آیه 24 سوره یوسف، در ابتدا چنین تصور مى شود که این آیه یوسف(ع) را در قصد گناه با زلیخا شریک مى کند و این با مقام عصمت نمى سازد، زیرا معصوم حتّى قصد گناه هم نمى کند. کمى تأمّل در متن آیه براى رفع این اشتباه کافى است؛ زیرا قرآن مى گوید: «اگر برهان پروردگار را نمى دید، قصد وى مى نمود»، و مفهوم این سخن دقیقاً این است که او قصد گناه نکرد؛ زیرا برهان پروردگارش را مشاهده کرد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ علىٌّ(عليه السلام)

إنّ لکلِّ شيء مُدّةً و أجَلا

هر چيزى را مدتى است و پايانى

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 46