عمار 8 مطلب

جایگاه «عمّار یاسر» در بین صحابه پیامبر(ص)

«عمّار یاسر» در میان صحابه پیامبر(صلى الله عليه وآله) از چه جایگاهی برخوردار بود؟

«عمّار» فرزند یاسر و سمیّه، در مكّه اسلام آورد و مرارت هاى فراوانى را متحمل شد. او از مهاجران به حبشه بود که به دو قبله نماز گزارد و در همه جنگ ها حضور داشت، و پيامبر(ص) درباره وى فرمود: «عمّار سر تا پا مملو از ايمان است» و نيز فرمود: «عمّار را گروه ستمگر و متجاوز خواهند كشت»، و سرانجام به دست ياران معاويه در صفّين به شهادت رسيد.

اعتراض عمّار به عثمان

نمونه هایى از اعتراضات عمّار نسبت به عملکرد عثمان را بیان کنید؟

مقداد، عمّار، طلحه و... نامه اى به عثمان نوشتند و بدعت هاى عثمان را در آن برشمردند و او را از خدا بیم دادند و به او اعلام کردند که اگر از آنها دست نکشد، بر سرش مى ریزند. عمّار، نامه را نزد عثمان آورد و خواند. پس عثمان دستور داد که دست ها و پاهاى عمّار را از هم باز کنند. سپس با پاهایش که در چکمه بود چنان بر بیضه هاى عمّار کوفت که بیهوش شد. حتی عثمان خواست او را نیز مانند ابوذر تبعید کند ولی از شورش قبیله او (بنى مخزوم) ترسید و از وى دست کشید.

فضائل عمّار از لسان روایات

در روایات چه فضائلى را براى عمّار بر شمرده اند؟

عمّار بن یاسر از پیشتازان ایمان و هجرت بود. پیامبر(ص) به پاکی و حق مدارى او گواهى داد و تأکید کرد که آتش دوزخ هرگز به او نزدیک نخواهد شد و بهشت مشتاق اوست و فرمود: چون مردم با هم اختلاف نمودند، پسر سمیّه همراه حق است. امام علی(ع) فرمود: رحمت خدا بر عمار، روزی که مسلمان شد و روزی که کشته شد و روزی که برانگیخته مى شود! وقتی چهارتن از یاران پیامبر یاد می شد چهارمینِ آنها عمار بود... هیچکس تردید نداشت که بهشت براى عمار واجب شده. عمّار با حقّ است، هر کجا که باشد و قاتل عمّار در آتش است.

برخورد عثمان با عمّار

عثمان با عمار بن یاسر چه برخوردی داشت؟

عثمان در پی اعتراض عمّار بن یاسر، به او فحاشی کرد و دستور داد آنقدر کتکش زدند تا بیهوش شد و دستور تبعید عمار را نیز صادر کرد. بنى مخزوم به  امام على(ع) روى آوردند، امام به عثمان فرمودند: «از خدا پروا کن و از عمّار و صحابه دیگر دست بردار»، به عمار نیز فرمودند: «در خانه ات بنشین و از آنجا تکان مخور که خداوند تو را از عثمان و غیر عثمان حفظ مى کند و مسلمانان با تو هستند». 

شهادت عمار در جنگ صفين

عمار در جنگ صفين چگونه به شهادت رسيد؟

عمار قبل از رفتن به میدان درخواست آب كرد. پسر جوانى شير براى او آورد، وقتى كه عمار شير را ديد، گفت: از رسول خدا(ص) شنيدم كه مى‏ فرمود: «اي عمار، آخرين بهره تو از دنيا شير است». امروز يقين دارم که محمد(ص) و ياران او را ديدار خواهم کرد. آن گاه بر شاميان حمله کرد و تعدادی را به درک فرستاد تا اینکه ابو غاديه مزنّي جهني، تيري به زانوي عمار زد و او را بر زمين انداخت سپس ابو غاديه، با تعدادي بر صحابی نود و چهار ساله پیامبر(ص) تاختند و او را کشتند و سرش را نزد معاويه بردند.

ابن تیمیه و تضعیف حدیث عمار

ابن تیمیه نسبت به حدیث پیامبر درباره عمار چه شبهه اى را مطرح کرده است؟

ابن تیمیه مى گوید: «برخى از افراد آن را تضعیف کرده اند». در پاسخ باید گفت: اوّلا: او نگفته که چه کسانى این حدیث را تضعیف کرده اند. ثانیاً: حدیث عمار حدیثى است که 24 نفر از صحابه آن را نقل کرده اند و بسیاری از علما مانند: سیوطى در کتاب «الخصائص الکبرى» به تواتر آن تصریح نموده اند.

معرّفى عمّار

عمّار که بود؟

ابو یَقظان، عمّار بن یاسر بن عامر مذحجى از پیشتازان ایمان و هجرت بود. پیامبر(ص) به پاکی و حق مدارى او گواهى داد و تأکید کرد که آتش دوزخ هرگز به او نزدیک نخواهد شد. او در زمان عمر مدتى فرماندار کوفه و در فتح برخى سرزمین ها فرمانده بود. در زمان عثمان از مخالفان جدی او بود و بارها به دستور او و به دست او کتک خورد. او در جنگ جمل فرمانده سواره نظام لشکر على(ع) و در جنگ صفین مسئول پیاده نظام کوفیان و قاریان بود و همانجا در 93 سالگی طبق سخن پیامبر(ص) توسط گروه متجاوز به شهادت رسید.

خبر غیبى پیامبر(ص) درباره شهادت عمّار

خبر غیبى پیامبر(صلى الله علیه وآله) در باره عمّار چه بود؟

خبر غیبى پیامبر(ص) درباره شهادت عمّار یاسر با متن هایى مشابه مثل: تو را گروه متجاوز مى کشند، عمّار را گروه متجاوز مى کشند، او را گروه متجاوز مى کشند و... نقل شده است و مردم، عمّار را به عنوان معیار تشخیص حق از باطل مى دانستند. 27 نفر از یاران پیامبر(ص) مانند ابو سعید خدرى، عمرو بن عاص، معاویه، ابوهریره، عمار، ام سلمه، عثمان بن عفّان، انس بن مالک، جابر بن عبد الله، ابن مسعود، حذیفه، ابن عباس، عایشه و... این حدیث را نقل کرده اند و برخى مانند ابن عبد البر، ذهبى و سیوطى آنرا متواتر دانسته اند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الباقر عليه السّلام :

بَلا فى اِثْنَيْنِ مِنْ اَصْحابِهِ قالَ: فَلمّا مَرَّبِها تَرَقْرَقَتْ عَيْناهُ لِلْبُکاءِ ثُمَّ قالَ: هذا مَناخُ رِکابِهِمْ وَ هذا مُلْقى رِحالِهِمْ وَهيهُنا تُهْراقُ دِماؤُهُمْ، طوبى لَکِ مِنْ تُرْبَةٍ عَلَيْکِ تُهْراقُ دِماءُ الاحِبَّةِ.

بحارالانوار، ج 44، ص 258