فيض بركات خداوند اقسام و انواعى دارد: بخشى از آن را خداوند به همه انسان‏ها عطا مى‏ كند، همانند باران كه در هنگام نزول كافر و مؤمن، عارف و غيرعارف و ... همه از آن بهره‏ مند مى‏ شوند.  بخش ديگر آن، بركاتى است كه تنها به اهل معرفت عطا مى‏ شود و غير مؤمن مشمول آن نمى‏ گردد.   و بخش سوم، نعمت‏ هايى است كه تنها دعاكنندگان از آن بهره مى‏ برند.

امام(ع) مى فرمايد: «بندگان خدا كه حافظان علم او هستند، آن را به خوبى نگاهدارى مى كنند [و در اختيار نااهلان قرار نمى دهند] و [آنجا كه بايد آن را آشكار كنند] چشمه هاى آن علوم را جارى مى سازند، با محبت و دوستى به يكديگر مى پيوندند و با پيمانه اى سيراب كننده [از علم] عطش يكديگر را فرو مى نشانند، ترديد در [اعتقادات] آنها راه نمى يابد و غيبت در وجودشان نفوذ ندارد. برترى آنان همچون برتری دانه هاى خوب از ميان انبوه دانه هاست، اين امتياز بر اثر خلوصشان و موفقیت آنها در امتحانات الهی است».

«معرفت و عرفان» گرچه به دانشى گفته مى شود که محدود است و از طریق تفکّر به دست مى آید، و در مورد علم خداوند به این معنا اطلاق نمی شود. بعداً بر اثر کثرت استعمال مفهوم وسیعترى پیدا کرده که بر هر نوع علم و آگاهى گفته مى شود، هر چند زاییده تفکّر و اندیشه نباشد. و درست است که نام«عارف» جزء 99 نام مشهور خداوند که در روایات آمده نیست، اما این روایات به این معنی نیست که خداوند غیر از این 99 اسم، اسم دیگری ندارد.

برسى حلّى، از عرفا و فقهاى اماميّه، آگاه به فنّ حديث، پيشتاز در ادبيات و برخوردارِ از قريحه زيباى شعر بود. حقّ آن است که او سخن غلوّ آميز درباره اهل بيت(ع) نگفته و کتاب هاى او سرشار از تحقيق و دقّت نظر است، از جمله آثار او: مشارق أنوار اليقين في حقائق اسرار اميرالمؤمنين(ع)، رسالة في الصلوات على النبىّ و آله المعصومين(ع)، الدرّ الثمين، في خمسمأة آية نزلت في مولانا أميرالمؤمنين(ع) و... می باشد.

اگر خداوند مي ‏فرمايد: عبادت كن تا به «يقين» برسي نه به اين معناست كه وقتي به يقين رسيدي عبادت را رها كن؛ اين مسئله مثل اين است كه به انسان بگويند اگر خواستي به سقف برسي كه پشت ‏بام را ببيني، از نردبان استفاده كن. عارف اگر به مقام يقين رسيد به خاطر اين است كه به عبادت متكي شده است؛ لذا اگر عبادت را ترك كرد، ترك عبادت ملازم با سقوط است. پس ممكن نيست انسان در هيچ مرحله ‏اي بي ‏نياز از عبادت باشد.