گرچه عامل بودنِ شخصِ آمر و ناهى از شرايط لازم براى «امر به معروف و نهى از منكر» نيست؛ اما به يقين اگر گوينده، پيش از ديگران به آنچه مى گويد عمل كند؛ تأثير كلام او فوق العاده خواهد بود؛ زيرا تأثيرِ عميقِ سخن، هنگامى است كه از دل برآيد؛ در اين صورت، لاجرم بر دل نشيند. شنونده هنگامى باور مى كند كه سخن گوينده از دل برآمده كه آن را در اعمال وى مشاهده كند؛ به همين دليل پيشوايان بزرگ دين؛ پيامبر(ص) و امامان معصوم(ع) و پويندگان راه آنها هميشه از اين روش پيروى مى كردند.

طبق آیات قرآن، شرط نفوذ در افکار مخالفان این است که طرف مقابل احساس کند، گوینده به گفته هاى خود ایمان دارد؛ و هدفی جز حق طلبى ندارد. قرآن به ما می آموزد در برابر مخالفان، در عین طرح بحثهاى منطقى، جنان اصول اخلاقى را بیامیزیم، تا در اعماق روح آنها نفوذ کند. از این رو گوینده نمى خواهد طرف را تحقیر کند و اصراری در به کرسى نشاندن حرف خود ندارد؛ و جانب انصاف را از دست نمی دهند. البته این مطالب در مورد کسانى است که امید هدایت در آنها باشد و الا قرآن با دشمنان لجوج به گونه دیگری رفتار می کند.
 

گناهان چه در مقیاس محدود و چه گسترده در جامعه اثراتیدارد و موجبمفاسد اجتماعى و بلا و سلب برکات مى شود، مانند غذاى مسموم که در بدن تأثیر نامطلوب می گذارد، مثلا دروغ باعث سلب اعتماد می شود و... . آیه «ظهر الفساد فی البرّ و البحر بما کسبت أیدی الناس» همناظر به همین رابطه طبیعى بین گناه و فساد است. طبق روایات اسلامى، بسیارى از گناهان علاوه بر اینها، آثار شومینیز با خود به همراه مى آورند که پیوندشان با آن آثار، لااقل از نظر طبیعى ناشناخته است، مثل رابطه کوتاهی عمر با قطع رحم و... .