«دعا» در جائي است كه تمام تلاش هاى ممكن، انجام گيرد و آن چه در توان و قدرت آدمى است، براى رسيدن به هدف هاى سازنده و مثبتى كه دارد به كار گرفته شود و آنگاه در نارسايى ها و هر آن چه از دايره توان او بيرون است به سراغ دعا برود. بنابراين «مذهب» هرگز دعا را جانشین اسباب و عللى که در دسترس آدمى است قرار نداده است؛ بلکه آن را چیزى مافوق آنها قرار داده است.

برخی از دانشمندان در ارتباط با اثبات تكامل روح پس از مرگ، دلایلی را آورده اند، همانند حدیثی که می گوید: «هر گاه انسان از دنیا برود عملش منقطع می شود مگر صدقه جاریه و علمی که مردم از آن استفاده کنند و فرزند صالح». بنابراین در آخرت نیز تکامل وجود دارد. هم چنین در روایت آمده، کسی که سنت نیکی از خود بجا بگذارد همانند پاداش عمل کننده سنت را به او می دهند. از سویی عبارت «و تقبل شفاعته و ارفع درجته» نشان می دهد كه ترفيع درجه پس از مرگ نیز وجود دارد، همین گونه، صلوات موجب بلندى مقام پیامبر(ص) می شود.