کتاب «جمل العلم و العمل»، یا «جمل العقائد» کتابی است در زمینه اصول دین و احکام شریعت در مذهب تشیع که توسط ابوالقاسم علی بن حسین موسوی معروف به سید مرتضی علم الهدی (355 ق ـ 436 ق) تالیف شده است. این کتاب یکی از مشهورترین کتاب‌های سید مرتضی به شمار می رود و در عین اختصار در بردارنده مهم ترین مباحث کلام و فقه شیعه در نیمه نخست قرن پنجم می باشد که مبنای بسیاری از کتاب‌های قرون بعدی قرار گرفت.

ابوجعفر محمد بن حسن بن علی طوسی، معروف به شیخ طوسی و ملقب به «شیخ الطائفه» (385 ـ 460 ق) یکی از ارکان مهم مذهب شیعه در زمینه های مختلف علمی مثل حدیث، تاریخ، فقه، کلام، رجال، و تفسیر به شمار می رود. او در طوس متولد شد و پس از رشد در آن دیار در سن بیست و سه سالگی (یعنی در سال 408ق) برای ارتقای دانش خود و استفاده از محضر اساتید برجسته زمان خود به بغداد سفر کرد. شیخ طوسی پس از گرفتاری‌ها و فتنه های بغداد به نجف اشرف رفت و در نجف اشرف حوزه علمیه ای تاسیس نمود که بزرگترین حوزه علمیه در میان شیعیان گردید و در جوار حرم امام الموحدین علی بن ابی طالب(ع) در گذشت.