حکم شروط دیگری غیر از «شرط اضافه» در وام

آیا هرگونه شرطی در قرض و وام حرام است و آن را تبدیل به «ربا» می کند یا فقط «شرط اضافه» جایز نیست؟

گاهی وام دهنده شرايطى غیر از شرط سود و زیاده در وام می كند، مثلا شرط مى كند كه وام در مصارف مشخّص و معيّنى صرف شود؛ و یا اینکه براى شخص سومى شرط سود را لحاظ می کند، یا ... . مقتضاى اطلاق روايات اين است كه هرگونه شرطى به هنگام دادن وام حرام است اما نکته اساسی که از بررسی و دقت در این نوع روایات برداشت می شود این است که منظور شروطی می باشد که منفعت مادی برای وام دهنده یا منسوبین او به همراه داشته باشد، بنابراین اگر شرطی چنین خصوصیتی نداشته باشد وام را ربوی نمی کند.

اقسام «ربا»

«ربا» دارای چه انواع و اقسامی است؟

«ربا» در فقه اسلامى دو قسم است: 1- «ربای معاوضه» که باید سه شرط در آن جمع شود: الف) جنس «مكيل» يا «موزون» باشد. ب) هر دو کالای معامله از يك جنس باشد. ج) وزن یکی از طرفین معامله بیشتر باشد. 2- «رباى قرضى» به اين معنا كه چیزی را به كسى قرض بدهد و شرط كند كه به هنگام بازگرداندن، چيزى اضافه بدهد.

قرآن و تفسیر نمونه
مفاتیح نوین
نهج البلاغه
پاسخگویی آنلاین به مسائل شرعی و اعتقادی
آیین رحمت، معارف اسلامی و پاسخ به شبهات اعتقادی
احکام شرعی و مسائل فقهی
کتابخانه مکارم الآثار
خبرگزاری رسمی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی
مدرس، دروس خارج فقه و اصول و اخلاق و تفسیر
تصاویر
ویدئوها و محتوای بصری
پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی
انتشارات امام علی علیه السلام
زائرسرای امام باقر و امام صادق علیه السلام مشهد مقدس
کودک و نوجوان
آثارخانه فقاهت

الإمامُ عليٌّ(عليه السلام)

نَهى ]رَسُول الله(صلى الله عليه وآله)[ أن يُسْتَعمَلَ أجيرٌ حتّى يُعلمَ ما اُجرتُهُ

پيامبر خدا(صلى الله عليه وآله) نهى فرمود از اين که کارگرى، پيش از تعيين مزدش به کار گرفته شود

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 40