امام علی(ع) در رابطه با نیکی به نیازمندان می فرماید: «به علت ناسپاسى افراد، از كار نيك مضايقه نكنيد». در حقیقت انسان ها دو گروه هستند: برخی پر توقع و ناسپاس اند و همواره انتظار نيكى دارند، و گروهى كه در برابر نيكى ها سپاسگزارند. اما از آنجا كه كار نيك، جاذبه فوق العاده اى دارد اگر كسانى كه در حقشان نيكى شده ناسپاسى كنند، افراد ديگرى هستند كه سپاسگزار باشند. از سویی خداوند سرچشمه همه نيكى هاست، لکن انسان با اختیار نیکی کرده و خداوند از نيكوكاران سپاسگزارى مى كند و اين از هر سپاسگزارى برتر است.

طبق آيات 17 تا 22 سوره «عبس»، می توان علت کفران و ناسپاسی انسان را غفلت از خود و تطورات دوران جنينى و تقدیر و محاسبه خداوند در اصل وجود و اعضاي پيكر و نيازهاى گوناگون او در فاصله هاى زمانى دوران هاى تكاملش دانست؛ که تمام اينها را خدا اندازه گيرى كرده و نظام بخشيده و موزون ساخته است. و اینکه خداوند بعد از پيمودن دوران تكامل، راه تولد را براى او هموار مى سازد و همه چيز را براى ورود او در دنياى جديد آماده مى گرداند و از سوى ديگر عقل و غرائز را به او مى دهد و برایش رسول و کتاب الهی مى فرستد.