از خلال کلمات فقها به دست می آید که برای حکم به ارتداد، چهار شرط لازم است. مانند بلوغ: از این رو اعتباری به انکار شخص غیر بالغ نیست. از سویی عقل نیز یکی از شرایط لازم در صدور حکم ارتداد است، لذا اعتباری به انکار مجنون در حال جنونش و نیز انسان مست در حال مستی اش نیست. همچنین اختیار، یکی دیگر لوازم ارتداد است، لذا اگر کسی در حال اکراه، منکر یکی از ضروریات دین شود، مرتدّ نیست. از سویی شخص «مرتد» در انکار خود باید قصد داشته باشد، لذا اعتباری به کلام انسان خواب یا غافل یا اهل سهو یا فرد بیهوش نیست.

اعراب جاهلى به خاطر آنكه سخت آلوده شراب بودند، حكم تحريم شراب در چهار مرحله داده شد. قرآن در ابتدا می فرماید: «از ميوه هاى درختان خرما و انگور، مسكرات و روزى پاكيزه مى گيريد». در مرحله دوم می فرماید: «در حال مستى به نماز نزديك نشويد». در مرحله سوم، شراب را گناهی بزرگ دانسته، هر چند منافعی دارد، اما زيانش بيش از سود آن است. در مرحله چهارم است كه شراب را از عمل شيطان دانسته است و اين، حکم حرمت است.