فلاسفه قدیم، «وحى» را ارتباط انسان با عقل فعّال و فلاسفه جدید، یکى از مظاهر شعور باطن می دانند. ریشه هاى مشترک این دو نظر: عدم ارتباط وحی با جهان ماورا و عدم مغایرت با عقل معمولی انسان و ارتباط آن با نبوغ پیامبران و عدم وساطت فرشته الهى است. بی شک این گونه تحلیل ها با تعالیم انبیاء و صریح آیات قرآن، به هیچ وجه سازگار نمى باشد؛ آنها مى خواهند مسأله اى را که عمق و باطن آن از دسترس فکر ما بیرون است با معیارهاى شناخته شده بسنجند؛ مسلّماً این یک امر محال است.

فلاسفه جدید وحى را از مظاهر «شعور باطن» یا «شعور ناآگاه» مى شمرند. آنان جهان روح را به کمک دلائل حسی اثبات کرده اند و مسئله وحی را تجلی گاه شعور ناآگاه می شمارند که به مراتب از شعور آگاه قوی تر است.
اما این گفته، صرفا یک ادعا و فرضیه است. اشتباه آنان این است که خواسته اند پیامبران را بدون وحی و تنها با معیارهای علوم طبیعی بسنجند و منکر هر چیزی که از این دایره بیرون است شده اند.