کتاب «عیون اخبار الرضا علیه السلام» توسط شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن علی بن موسی بابویه قمی (م 381 ق) تالیف شده است. این کتاب حدیثی را درباره تاریخ زندگانی، شخصیت و سخنان نورانی حضرت رضا(ع) در زمینه مسائل مخلتف تاریخی، فقهی، اخلاقی و عقیدتی به نگارش درآورده است. این کتاب در شصت و نه باب از «وجه نامگذاری امام رضا علیه السلام» تا «معجزات مربوط به بقعه مبارکه ایشان» تنظیم شده است.
در عصر امام هادی(ع) مكاتب عقيدتى متعددى همچون «معتزله» و «اشاعره» رواج يافته و آراء و نظريات كلامى فراوانى در جامعه اسلامى پديد آمده بود و بازار مباحثى همچون جبر، تفويض، امكان يا عدم امكان رؤيت خدا، جسميت خدا، و امثال اينها بسيار داغ بود. از اين رو اكثر مناظرات امام هادى(ع) پيرامون اين گونه موضوعات كلامى بوده و روايات متعددى از آن حضرت در اين زمينه نقل شده است.
در جاهلیّت، بت پرستى حاکم بود، فرشتگان را دختران خدا مى پنداشتند، قیامت را انکار و به خرافات اعتقاد داشتند. در وضع اقتصادى آنها، همین بس که نه تنها دختران، بلکه پسران را از ترس فقر به زیر خاک مى کردند. درآمدشان از طریق غارتگرى و چپاول اموال دیگران و قافله ها بود. معتقد بودند که خون را جز خون نمى شوید. شجاعت را آدم کشى و غیرت و عفت را پنهان کردن نوزادان دختر در زیر خاک می دانستند. آنها تنها به زن و شراب و جنگ، عشق مى ورزیدند و گسترش قمار و زنان آلوده نیز از مفاسد دوران جاهلیت بود.
رسول الله(صلى الله عليه وآله)
ألاَ مَن ظَلَمَ أجِيراً اُجْرتَهُ فلَعنةُ اللهِ علَيهِ
هان! نفرين خدا بر کسى که مزد مزدبَرى را کامل نپردازد
ميزان الحکمه، جلد 1، ص 38