شفاعت آن است که رحمت و آمرزش و فیض الهى از راه اولیاى خدا و بندگان برگزیده او به مردم برسد و نوعى امید به رحمت خدا و آرزومندى بخشایش و لطف اوست. و در آیات قرآن به این نکته تصریح شده است، مثلا در آیه: «ولو انهم اذ ظلموا...» طلب آمرزش پیامبر(ص) برای گنهکار را مؤثر دانسته.
بر اساس قرآن، اولیاى خدا دو گونه اند: ولىّ آشکار که مردم او را مى شناسند، و ولىّ پنهان از چشم مردم، که کسى او را نمى شناسد، هر چند در میان مردم به سر مى برد و احوال و اخبار مردم را مى داند. در سوره کهف، از هر دو گونه اولیاى خدا یاد شده است یکى حضرت موسى و دیگرى همسفر او، و امام مهدی(ع) همچون آن همسفر موسى، ولىّ ناشناخته الهى در نظر مردم است، که در روایات به خورشید پشت ابر تشبیه شده است.
قال الصادق (عليه السلام) :
مَنْ حَجَّ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لا يُرِيدُ بِهِ رِيَاءً وَ لا سُمْعَةً غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الْبَتَّةَ
کسى که حجّ انجام دهد و خدا را اراده کند و قصد ريا و شهرت طلبى نداشته باشد قطعاً خداوند او را خواهد بخشيد.
وسائل الشيعة: 11/109