آزمايش هاى ما انسانها براى شناخت بيشتر و رفع ابهام و جهل است و چيز مخفي با امتحان آشكار مي شود؛ اما خداوندى كه علمش به همه چيز احاطه دارد و از اسرار درون و برون همه كس و همه چيز آگاه است و غيب آسمان و زمين را مى داند، به منظور پرورش و تربيت انسان ها و براى شكوفا كردن استعدادهاى نهفته و از قوه به فعل رساندن آنها، انسان ها را مى آزمايد. اگر آزمايش الهى نبود اين استعدادها شكوفا نمى شد و ميوه هاي درخت وجود انسان نمايان نمى گشت.

امتیازات «تفسیر موضوعی» عبارت اند از: 1- رفع ابهام هايى كه در بدو نظر در بعضى از آيات به چشم مى خورد. 2- به دست آوردن يك تفسير جامع درباره موضوعات خاص قرآنی. 3- آگاهى از شرايط، خصوصيات، علل و نتايج موضوعات و مسائل مختلف قرآن. 4- به دست آوردن اسرار و پيام هاى تازه قرآن از طريق انضمام آيات به يكديگر.

مفهوم آزمایش در مورد خداوند با آزمایش هاى ما متفاوت است. آزمایش هاى ما براى رفع ابهام است، اما آزمایش الهى براى شکوفا کردن استعدادهاى نهفته و تربیت است، همان گونه که فولاد را براى استحکام بیشتر در کوره مى گدازند تا آبدیده شود. ضمن اینکه صفات درونى انسان به تنهائى نمى تواند معیارى براى ثواب و عقاب گردد، مگر آن زمانى که در لابلاى اعمال انسان خودنمائى کند و انسان خود به حقیقت خود واقف شود.