برخی بر این باورند که «جهاد ابتدایی» با رأفت اسلامی سازگاری ندارد؛ اما با توجه به اهداف جهاد اسلامی مشاهده می کنیم که هیچ یک از اهداف غیر انسانی از قبیل منافع مادی و اقتصادی، حبّ جاه، کشور گشایی و ...، در اهداف جنگ و جهاد اسلامی دیده نمی شود. مضافاً بر این که در «جهاد ابتدایی»، ابتدا کفّار و متجاوزان را به اسلام دعوت کرده و اتمام حجت می نمایند و در صورت عناد نوبت به قتال و مبارزه می رسد. زیرا اسلام دین رأفت و مهربانی است و اگر کسی از این رأفت سوء استفاده کند، با او برخورد می شود.

در روایات، اوصاف و نشانه هایی برای کسی که از عظمت خداوند و کیفر او می ترسد نقل شده است که عبارتند از: 1ـ خائف، ظلم نمى كند؛ مولى على(ع) فرمودند: «مَنْ خَافَ رَبَّهُ كَفَّ ظُلْمَهُ». 2ـ خائف حبّ جاه و مقام ندارد. امام صادق(ع) فرمودند: «اِنَّ حُبَّ الشَّرَفِ وَ الذِّكْرَ لَا يَكُونَانِ فِى قَلْبِ الْخَائِفِ الرَّاهِبِ». 3ـ خائف قولش، فعلش و امورات پنهانى و آشكارش موافق هم است؛ امام كاظم(ع) فرمودند: «خائف کسی است كه قولش مؤيد فعل او و پنهان او موافق آشكار او باشد».