مطابق برخی روايات، چون غالب ارزاق انسانها از آسمان است، آسمان به عنوان معدنى از بركات و ارزاق الهى معرفى شده، و به هنگام دعا به آن توجّه مى‏ شود. چراکه باران زنده كننده زمين‏ هاى مرده از آسمان مى‏ بارد، نور آفتاب كه منبع حيات و زندگى است از سوى آسمان مى‏ تابد و هوا سومين عامل مهم حيات در آسمان است.

از بعضى از روايات، فلسفه ديگرى براى اين كار استفاده مى‏ شود، و آن اظهار خضوع و تذلل در پيشگاه خدا است؛ چراكه انسان به هنگام اظهار خضوع، يا تسليم، در مقابل شخص يا چيزى، دست ‏هاى خود را بلند مى‏ كند.

امام علي(ع) در خطبه 91، به سراغ کوچکترین موجودات جهان می رود و يادآور مي شود كه علم و آگاهی خداوند به حدي است كه از درون لانه هاى تابستانى مورچگان، خانه هاى زمستانى حشرات، آهنگ اندوهبار زنان غمديده، صداى آهسته گام ها، جايگاه پرورش ميوه ها در درون غلاف شكوفه ها، مخفى گاه هاى وحوش در درون غارهاى كوه ها و اعماق درّه ها، نهانگاه پشه ها در ميان ساقه ها و پوست هاى درختان، محلّ پيوستگى برگ ها به شاخه ها و از جاى حركت نطفه ها از صلب پدران و آميزش با نطفه مادران در درون رحم ها مطّلع است.

اولا: برخی از مفسرین اعتقاد دارند دو موضوع اطلاع از ویژگی های جنین و بارش باران، در این آیه جمله معترضه هستند و بنابراین نمی تواند آنها را حوزه علم اختصاصی خداوند دانست.

ثانیا: علم بشر به چنین اموری «علم با واسطه و ابزار» است و این واقعیت لطمه ای بر اختصاص «علم غیبی و بی واسطه» برای خداوند در این امور نمی زند.

ثالثا: اطلاعات به دست آمده بشر راجع به این موضوعات بسیار محدود است و صدها راز ناگشوده که فقط خداوند از آنها اطلاع دارد، در این امور باقی مانده است.

نقش ابرها و باد و باران در زندگى موجودات زنده به قدرى آشكار است كه نيازى به شرح ندارد؛ وظیفه ایجاد و انتقال آب های شیرین بر عهده آفتاب و بادهاست. یکی با تابش بر آب های اقیانوس و ایجاد ابر و دیگری با انتقال ابرها این وظیفه را عملی می کنند. از این رو قرآن نزول باران، وزش بادها و حرکت ابرها را نشانه های خداوند برای افراد باایمان دانسته که از نظام بسيار دقيق و حساب شده ‌اى حکایت دارد كه هرچه انسان در آن بيشتر مى ‌انديشد به دقّت و ظرافت به كار رفته در آنها آشنا تر مى شود.

امام علي(ع) درباره روند ريزش باران مي فرمايد: «خداوند هيچ يك از بلندى هاى زمين را كه آب چشمه ها به نقاط مرتفع آن نمى رسد و جدول هاى نهرها به آن راه ندارد، به حال خود وا نگذاشت؛ بلكه [براى آبيارى آنها] ابرهايى آفريد تا قسمت هاى مرده آن را زنده كند و گياهان آن را بروياند، و قطعات درخشنده و پراكنده و جداى ابرها را به هم پيوند زد، تا درياهايى از آب كه در ابرها نهفته بود، سخت به حركت درآيد و برق در اطرافش بدرخشد و از درخشندگى آن در ابرهاى سفيدِ كوه پيكر و متراكم، چيزى كاسته نشود؛ در حالى كه به زمين نزديك شده بود در اين هنگام، بادِ جنوب، باران را به شدّت بر زمين فرو ريخت».

امام علي(ع) درباره آثار و بركات باران مي فرمايد: «هنگامى كه ابرها سينه بر زمين نهادند، و آب هاى فراوان را كه بر دوش داشتند فرو گذاردند خداوند به وسيله آن از زمين هاى خشك و بى گياه، نباتات فراوانى رويانيد و از دامنه كوه هاى كم گياه، سبزه بسيار خارج ساخت، پس زمين به زيور باغ هايش غرق شادى شد، و با لباس نازك گلبرگ ها كه بر خود پوشيده به ناز آمد، و از زينتي كه از گردنبند گل هاى گوناگون يافته بود، در شادى فرو رفت!، همه اينها را غذا براي انسان ها و روزى براى چهارپايان قرار داد». پس زیبا شدن جهان طبیعت، بقای حیات موجودات، منشاء مواهب زیاد برای تغذیه حیوانات و تأمين نیازمندی های انسان از فوائد باران است.

قرآن مى فرمايد: «خدا كسى است كه بادها را فرستاد تا ابرها را به حركت در آوردند، سپس آن را به سوى سرزمين مرده اى مى رانيم و با آن زمين را بعد از مرگش زنده مى كنيم؛ رستاخيز مردگان نيز همين گونه است». در حديثى از رسول خدا(ص) مى خوانيم كه يكى از يارانش عرض كرد: اى رسول خدا! خداوند چگونه مردگان را زنده مى كند و نشانه و نمونه آن در خلقش چيست؟ پيامبر(ص) فرمود: آیا از سرزمینی که بر اثر خشكسالى هلاك شده باشد عبور نكرده اى و سپس از آن عبور كنى در حالى كه از سبزى و خرمى تكان مى خورد؟! گفت: آرى، ایشان فرمود: «فَكَذلِكَ يُحْيِى اللهُ الْمَوْتى وَ تِلْكَ آيَتُهُ فى خَلْقِهِ».

امام علی(ع) در بیان اوصاف و آثار و برکات باران مطلوب چنین می فرماید: «بارالها! بارانى حيات بخش، سيراب كننده و پر بركت بر ما نازل فرما. بارانى كه گياهانى پر ثمر بروياند». در واقع امام(ع) تقاضاى بارانى را مى كند كه از آثار منفی مانند سيل و ويرانی دور باشد. سپس حضرت با دعاهای خود وسعت نظرش را نشان مى دهد که؛ «بارانى ده كه سرزمين هاى دورتر از آن بهره مند شوند، و قحطى زدگان، به نعمت فراوان رسند».

بر اساس آیات قرآن یکی از آثار مهم «آفات و بلاها» بیداری مردم است، از این رو قرآن می فرماید: «در هيچ شهر و آبادى پيامبرى نفرستاديم مگر اين كه اهل آن را به سختى و رنج گرفتار كرديم، شايد به سوى خدا بازگردند». در واقع اين يك قانون عمومى بوده است و هدف آن آمادگى براى پذيرش دعوت انبيا(ع) است.

کوههای یخ تعبیری از ابرهای سرد و متراکم است؛ ضمن اینکه تصاویر این ابرها از بالا به صورت کوه و دره ها می باشد. دانشمندان نیز بعد از اختراع هواپيما و امكان پروازهاى بلند كه دانش بشر را وسعت بخشيد، به ابرهايى تشکیل یافته از سوزن هاى يخ رسيدند كه عنوان كوه ‏هايى از يخ بر آنها درست است.