عناصری که در مقابل صلاح و اصلاح و ترقى جامعه مى ايستند دو دسته اند: 1. مخالفانى كه فهميده با برنامه ريزى و تمام قدرت به مخالفت برمى خيزند. 2. نادانان و ناآگاهانى كه از روى جهالت به مقابله برمى خيزند.

در برابر دسته دوم بايد نرمش نشان داد؛ مقابله به مثل سبب نابودى برنامه هاى تعليم و تربيت است. امّا برخورد با دسته اول كه تعمّدا قصد ضربه زدن دارند و با برنامه ريزى پيش رفته، و جاى برگشتى براى خود باقى نگذارده اند، به گونه ديگر است. گاهى كار به جایى مى رسد كه بايد جواب مشت را با مشت داد. اين در موقعى است كه ديگر قابليّت اصلاح از بين رفته است.

«حس خُلق» در تعاليم اسلامي، به مجموعه اي از صفات رفتاری همانند: گشاده رويى، اظهار محبت، چهره خندان و تحمل و بردبارى در مقابل مزاحمت هاى دیگران گفته می شود. امام صادق(ع) در تعریف حسن خلق مي فرمايند: «با نرمش و مدارا با مردم رفتار می كنى، و سخن خويش را نیکو می گردانى، و برادرت را با خوش رويى ملاقات می نمايى». هم چنين پيامبر(ص) در حدیثی می فرمايند: «تفسير حسن خلق اين است كه هر مقدار از دنيا به او برسد، خشنود شده و اگر به دنيا نرسد خشمناك نشود».