بر اساس آيات و روايات، تكبّرِ «ابليس» سرانجام به «كفر» او انجاميد؛ زيرا دستور پروردگار مبنی بر سجده بر آدم(ع) را غير حكيمانه پنداشت و مطرود درگاه الهی گشت؛ اما او مى تواند با سجده كردن بر آدم به توبه واقعي دست يابد.

این کتاب که یکی از منابع کم نظیر و بسیار مهم در زمینه تفسیرآیات متشابه قرآن به شمار می رود توسط رشیدالدین ابوجعفر محمد بن علی بن شهر آشوب مازندرانی معروف به ابن شهر آشوب (م 588 ق) تالیف شده است. ابن شهر آشوب که یکی از دانشمندان بزرگ شیعه و جامع علوم و فنون بود و مورد اعتماد شیعه و سنی می باشد، این کتاب را بنا به در خواست عده‌ای از فضلای زمان خود برای روشن ساختن معنای آیات متشابه قرآن و زدودن اختلافات موجود در زمینه این آیات نوشته است.

اینکه آیه 65 سوره زمر، خطاب به پیامبر(ص) پیامدهای شرک، یعنی حبط اعمال و خسران را گوشزد می کند هشداری است به همه مردم، ازقبیل این ضرب المثل عرب که می گوید: «منظورم توئى ولى اى همسایه تو بشنو»؛ زیرا پیامبران با اینکه قدرت و اختیار چنین کاری دارند اما به خاطر علم و عصمت هرگز مشرک نخواهند شد. 

خداى متعال در آیه 65 سوره «زمر» مى فرماید: «به تو و به همه انبیاى پیشین وحى فرستاده شده است که: اگر مشرک شوى مسلماً اعمالت «حبط» و نابود مى گردد و از زیانکاران خواهى بود»؛ به این ترتیب، شرک، دو پیامد خطرناک دارد، حتى در مورد پیامبران الهى ـ اگر به فرض محال مشرک شوند ـ نخست، مسأله حبط اعمال است، و دوم، گرفتار خسران و زیان زندگى شدن. لذا در حدیثى از پیغمبر گرامى(ص) آمده: «خداوند همه بندگان را محاسبه مى کند، مگر کسى که شرک به خدا آورده، که بدون حساب به آتش فرستاده مى شود».
 

«غفلت» عواقب زیانباري دارد از جمله اينكه: قلب انسان را مى ميراند، به گونه اى كه ديگر مواعظ و اندرزها تأثيرى در آن نمى كند، آمادگى لقاى پروردگار و گام نهادن در بساط قرب او را از انسان مى گيرد؛ زيرا وصول به اين مقام والا، جز در سايه معرفت امكان ندارد، موجب فساد اعمال انسان مى شود. افراد غافل كمتر به سراغ اعمال صالح مى روند و اگر بروند «غفلت» اجازه نمى دهد اعمال خالص را با حضور قلب و جامع تمام شرايط و اجزا، انجام دهند، سبب هلاكت در دنيا و آخرت مي شود؛ زيرا، انسان را از مصالح او بى خبر مى سازد و با اين بى خبرى، فرصتها را از دست مى دهد و ... .

دیدن ثواب همه اعمال یک قاعده کلی نیست بلکه انسان ثواب اعمالی را خواهد دید که مشمول احباط نشده باشند؛ آیات احباط گستره اعمال مشمول ثواب را محدود می کنند.

وقتی اعمال گذشته توسط خود انسان نابود شده باشند، تعلق نگرفتن ثواب برای آنها خلاف عدل نیست؛(خود کرده را تدبیر نیست).