بهره ‏گيرى از كتاب بزرگى همچون قرآن، نياز به برنامه و آداب دارد. به همين دليل در قرآن و روايات، براى تلاوت و بهره ‏گيرى از آيات آن، آداب و شرايطى بيان شده كه به چند نمونه از آن اشاره مى شود:

1. طهارت ظاهرى و باطنی؛ 2. پاکيزگی دهان‏؛ 3. پناه بردن به خدا؛ تلاوت به صورت ترتيل‏؛ 5. «تدبّر و تفكّر» در آيات قرآن‏؛ 6. تلاوت با صدای خوش.

قرآن «زبان و بیان» را از نعمت های بزرگ الهی می داند که فوائد زیادی دارد و در كنار بركات زياد آن، آفات زيادى هم نهفته است. آری انسان باید مواظب زبان این نعمت و گوهر گران بهایش باشد؛ زیرا که طبق بیان روایات زبان کلید هر خیر و شری می باشد و مومن بر دهان خود مانند صندوق طلا مهر می نهد تا باعث گناه و از بین رفتن مال و خون و آبروي مردم نشود.

قرآن در ارتباط با سخن گفتن انسان در قیامت می گوید: «هنگامى که آن روز فرا رسد، هیچ کس جز به اراده پروردگار سخن نمى گوید». هم چنین در آیه دیگر می فرماید: «امروز بر دهان آنها مهر مى نهیم، و به جاى آن دست هایشان با ما سخن مى گویند، و پاهایشان به کارهائى که انجام داده اند گواهى مى دهند». بر اساس آیات قرآن، در پاره اى از مراحل قیامت، بر دهان ها مهر مى نهند، و فقط اعضاى پیکرشان با زبان بى زبانى سخن مى گویند، اما در مراحل دیگر، قفل از زبان ها برداشته مى شود و به اذن خداوند به سخن مى آیند.

در درون چشم و دهان انسان، چشمه هاى جوشانى است که دقیقاً تنظیم شده و از روزنه بسیار ظریف و باریکى، در تمام طول عمر و بدون وقفه، دو مایه کاملا متفاوت روان است، که اگر نمى بود نه انسان قدرت دیدن داشت، و نه توانایى براى سخن گفتن و جویدن و بلعیدن غذا. اگر در جبنه هاى فیزیکى و شیمیایى، این دو چشمه جوشان، و نظام دقیق و حساب شده و ظرافت ها و منابع و برکات آن بیندیشیم، همین یک آیه و نشانه به ظاهر کوچک، کافى است که براى ما تبیین کند او حقّ است.

خواننده این سوره از دهانش بوى عطر دل انگیزى خارج مى شود و خداوند او را رحمت مى کند و در قیامت عرش و کرسى و فرشتگان و در دنیا ارواح انبیاء و صدیقان و مؤمنان براى او استغفار مى کنند.