آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

همه انواع ظلم در حقيقت از يك جا ريشه مى گيرد و آن مسئله شرك و كفر و عناد است. به طور مثال منع مردم از ذكر خدا در مساجد و سعى و كوشش در ويران ساختن آنها نشانه كفر و شرك است و همچنين كتمان شهادت كه ظاهرا منظور از آن كتمان شهادت بر حقايقى است كه موجب سرگردانى مردم در وادى كفر مى شود، از چهره هاى گوناگون شرك و انكار خداوند يگانه است.

در 15 مورد از قرآن مجيد افرادى به عنوان ظالمترين و ستمكارترين مردم معرفى شده اند كه همه با جمله استفهاميه «وَ مَنْ أَظْلَمُ» يا «فَمَنْ أَظْلَمُ» به معنای «چه كسى ستمكارتر است» شروع شده است.

گرچه بسيارى از اين آيات درباره شرك و بت پرستى و انكار آيات الهى سخن مى گويد، يعنى ناظر به اصل توحيد است، ولى بعضى از آنها نيز درباره مسائل ديگر مى باشد. مانند آیه ۱۱۴ سوره بقره یعنی «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَساجِدَ اللَّهِ أَنْ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ؛ چه كسى ستمكارتر است از آنهايى كه مانع ذكر نام خدا در مساجد شوند؟». و در آيه 140 سوره بقره مى خوانيم: «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ‏ كَتَمَ‏ شَهادَةً عِنْدَهُ‏ مِنَ‏ اللَّهِ‏؛ چه كسى ستمكارتر است از آنها كه كتمان شهادت مى‏ كنند؟».

در اينجا اين سؤال پيش مى آيد که چگونه ممكن است هريك از اين طوائف ستمكارترين مردم باشند؟ در صورتى كه «ظالم ترين» تنها بر يك طائفه از آنها صدق مى كند. در پاسخ مى توان گفت همه اين امور در حقيقت از يك جا ريشه مى گيرد و آن مسئله شرك و كفر و عناد است. زيرا منع مردم از ذكر خدا در مساجد و سعى و كوشش در ويران ساختن آنها نشانه كفر و شرك است و همچنين كتمان شهادت كه ظاهرا منظور از آن كتمان شهادت بر حقايقى است كه موجب سرگردانى مردم در وادى كفر مى شود، از چهره هاى گوناگون شرك و انكار خداوند يگانه است.[1]

منابع:

تفسير نمونه‏