مشكلات 11 مطلب

توسّل به ما سوى اللَّه‏؛ دست را به سوی چه کسی دراز کنيم؟

دست دعا را به سوی چه کسی دراز کنيم؟ آيا توسل به معصومان عليهم السلام شرك نيست؟!

روى آوردن به درگاه برگزيدگان خداوند بدان معنا نيست كه ما از خود آنها حل مشكل را مستقلًّا طلب كنيم. بلكه دست توسّل به سوى آنان مى ‏گشاييم تا ما را نزد خداوند مورد شفاعت قرار داده، براى حل مشكل ما از خداوند قادر مطلق چاره‏جويى كنند. ما معتقديم كه اين بزرگواران اگر كارى مى ‏كنند به اذن خداوند است.

معتقدان به دعا و توسّل، بزرگان و اوليا را شريك خدا نمى ‏دانند، بلكه آنها را به درگاه خداوند شفيع قرار مى ‏دهند. به عبارت ديگر، ما همان اعتقادى را داريم كه در آيه 110 سوره مائده، درباره حضرت مسيح عليه السلام آمده است. در اين آيه شريفه زنده كردن مردگان، شفاى بيماران، آفرينش پرندگان، همه به حضرت مسيح نسبت داده شده است؛ ليكن همه آنها با اذن و دستور خداوند متعال بوده است.

شيعه نيز جز اين نمى ‏گويد. او معتقد است كه بزرگان و اولياى دين، مى ‏توانند به اذن و دستور خداوند كارهايى را كه ديگران از انجام آن عاجزند، انجام دهند. بنابراين دعا و توسّل شيعه، نه شرك است و نه كفر.

عباد الرّحمن پيوسته دعا مى كنند

آیا دعا نزد بندگان واقعی خداوند فقط مخصوص هنگام گرفتارى و مشكلات است؟

دعا يکی از ويژگى های مهم عباد الرّحمن است؛ خداوند مهربان ويژگى مذكور را چنين توصيف مى‏ كند: «وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ‏ لَنا مِنْ‏ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً؛  و [عباد الرّحمن] كسانى [هستند] كه مى‏ گويند: "پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مايه روشنى چشم ما قرار ده و ما را براى پرهيزگاران پيشوا گردان!"». جمله «يقولون» كه به صورت فعل مضارع آمده، دلالت بر مداومت عباد الرّحمن بر دعا و تضرّع دارد. آنها همانند برخى از انسانهاى ضعيف ‏الايمان نيستند كه به هنگام گرفتارى و مشكلات به خدا روى آورند، و هنگامى كه نيازشان بر طرف شد خداوند را به فراموشى بسپارند؛ بلكه همواره از خداوند، خانواده‏اى صالح و شايسته مى ‏طلبند.

نگاهي به علل عقب ماندگى «مسلمين»

علل عقب ماندگى «مسلمين» چيست؟

علت عقب ماندگى مسلمين يا بخاطر فراموش كردن جهاد است و يا به خاطر آلوده شدن نيت هاست. جهاد در صحنه‌هاى علمى، فرهنگى، سياسى، اقتصادى و نظامى فراموش شده است. عواملي چون حُبّ نفس، عشق به دنيا، راحت طلبى، كوته‌نگرى و اغراض شخصى، خودفروختگى جمعى از زمامداران، يأس و انزواى دانشمندان، هم جهاد را از آنها گرفته و هم اخلاص را. اگر مختصر اخلاصى در صفوف پيدا شود و مجاهدان تكانى به خود بدهند پيروزي‌ها فرا مى‌رسد، ذلت به عزت و نفاق به وحدت و انسجام تبديل مى‌گردد.

علل عمده مشکلات روانی و اضطراب های روحی مردم

دلائل اصلی و اساسی اضطرابها و مشکلات روحی و روانی مردم در عصر حاضر چيست؟

زندگى انسان هيچ گاه از ناملايمات، خالى نبوده و هم اكنون نيز نيست. بر طبق شواهد و قراين موجود، حجم مشكلات روانى با پيشرفت تمدّن صنعتى، افزايش چشمگيرى پيدا كرده است كه علل عمده آن عبارتند از: عدم توازن رشد سطح تكنيك و صنعت با رشد اخلاقى، احساس بيهودگى و پوچى، افزايش برخوردها و اصطكاك منافع، گسترش درگيري هاى اجتماعى و وسايل ناسالم و مخدّر و ...

آثار روح‏ پرور دعا

دعا چه آثار معنوی و تربيتی در روح و روان انسان دارد؟

دعا نقش بسيار مؤثّرى در تربيت نفوس انسانى و سوق آنها به مراتب كمال دارد. «دعا» همچون باران بهارى است كه سرزمين دلها را سيراب و شكوفه‏ هاى ايمان و اخلاص و عشق و عبوديّت را بر شاخسار روح آدمى ظاهر مى ‏سازد! دعا عامل مهمّى براى تربيت و پرورش روح انسان است؛ دعا نور اميد بر دل مى ‏پاشد، در مشكلات به انسان نيرو مى‏ بخشد، نشاط و شادابى روح و دل را تضمين مى‏ كند و در برابر مصائب زندگى به انسان پايدارى و تحمّل مى‏ دهد. 

موانع استجابت دعا؟

چه موانعی باعث می شود که دعا استجابت نشود؟

در روايات عواملى براى عدم استجابت دعا ذكر شده است، كه از مهمترين آنهاست: الف) دست كشيدن از تلاش و اكتفا به دعا؛ ب) گناهان از موانع مهم است‏؛ ج) دعا بر ضدّ مؤمنان و دوستان‏؛ د) دعا فقط در دشواريها؛ هـ) غذاهاى حرام و ناپاك‏.  برای نمونه امام صادق (ع) فرمود: «آن كس كه در خانه ‏اش بنشيند و بگويد: پروردگارا! روزى مرا برسان! به او گفته مى‏ شود: آيا براى طلب روزى و كسب درآمد، راه و مسيرى [كه همان تلاش و كوشش است] قرار نداده ‏ام؟!». و در روايت آمده است: «آن كسى كه مى ‏خواهد، دعايش به اجابت برسد، بايد از راه حلال كسب درآمد كند».

معناي «صبر» و اقسام آن

«صبر» در ادبیات دینی ما به چه معناست و چه انواع و اقسامی دارد؟

«صبر» يك حالت نفسانى است كه انسان با كمك آن مى تواند در مقابل انواع مشكلات بايستد. اگر ايستادگى در برابر سختی های اطاعت از فرامین الهی باشد آن را «صبر بر طاعت» مي گويند. اگر مقاومت در برابر مشكلات ناشي از هوا و هوس ها و شهوات نفس سركش باشد آن را «صبر بر معصيت» مي گويند و اگر مقاومت در برابر مشكلاتى باشد كه به جهت مصايب و بيماري ها رخ می دهد، به آن «صبر بر مصيبت» گويند. به هر حال جايگاه صبر تا آنجا اهميت دارد كه امام علي(ع) مي فرمايد: «صبر در برابر ايمان، همچون سر است در برابر تن».

معنای «صبر»

معنا و مفهوم واژه «صبر» چیست؟

منظور از «صبر» همان استقامت در برابر مشكلات و حوادث گوناگون است كه نقطه مقابل آن جزع، بى تابى و تسليم شدن در برابر مشكلات است. این مسئله علاوه بر زندگى مادى در زندگى معنوى نيز وجود دارد. به عبارت دیگر اگر انسان در برابر نفس سركش و هوی و هوس ها و زرق و برق دنيا و جاذبه هاى گناه ايستادگى نكند و در طريق «معرفة اللّه» و اطاعت فرمان او با مشكلات نجنگد، هرگز به جايى نمى رسد. لذا علماى علم اخلاق، صبر را به سه دسته تقسيم مى كنند: صبر بر اطاعت، صبر بر معصيت و صبر بر مصيبت.

پیامبران «اولوا العزم»

پیامبران «اولوا العزم» چه کسانی هستند؟

در اين كه پيامبران «اولوا العزم» چه كسانى هستند اختلاف است؛ بعضى آنها را به پيامبران صاحب شريعت جديد تفسير كرده اند كه تعداد آنها به همراه پيامبر اسلام(ص) پنج نفر مى باشد. انتخاب اين عنوان براى آنها نيز به خاطر اراده محكم و عزم استوارشان در راه دعوت حق بوده است. بى شك اين گروه از پيامبران نسبت به سايرين، با مشكلات بيشترى رو به رو بودند؛ زيرا عرضه شريعت جديد و آيين تازه، مشكلات بیشتری را ازجانب متعصبان در پی دارد.

«صبر» و «نماز» پناهگاه مؤمنان در سختی ها

خداوند در آیه 153 سوره «بقره» مؤمنان را در سختی ها و مشکلات به چه چیز ارجاع می دهد؟

در آیه 153 سوره «بقره» خداوند به همه مؤمنان، توصیه می کند که در مشكلات از نيروى «صبر» و «نماز» كمك بگيرند. در واقع اين آيه داراى مفهوم وسيعى است و هر گونه صبر و استقامت را شامل مى شود، خواه صبر به اطاعت يا بر معصيت يا بر مصيبت باشد. بنابراين، براى انجام هر كار مهمى بايد از شاخه هاى مختلف صبر كه متناسب با آن كار است، يارى جست.

قرآن و تفسیر نمونه
مفاتیح نوین
نهج البلاغه
پاسخگویی آنلاین به مسائل شرعی و اعتقادی
آیین رحمت، معارف اسلامی و پاسخ به شبهات اعتقادی
احکام شرعی و مسائل فقهی
کتابخانه مکارم الآثار
خبرگزاری رسمی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی
مدرس، دروس خارج فقه و اصول و اخلاق و تفسیر
تصاویر
ویدئوها و محتوای بصری
پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی
انتشارات امام علی علیه السلام
زائرسرای امام باقر و امام صادق علیه السلام مشهد مقدس
کودک و نوجوان
آثارخانه فقاهت

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

بالإيثار يْسْتَرَقُّ الأحرارُ

با ايثار، آزادگان به بندگى کشيده مى شوند

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 24