در قيامت شاكيانى هستند كه از انسان شكايت مى ‏كنند: 1. رسول خدا صلى الله عليه و آله در روز قيامت نزد خداوند شكايت مى‏كند و مى گويد: «وَ قَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِى اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً؛ و پيامبر عرضه داشت: پروردگارا! قوم من قرآن را رها كردند». 2. يكى ديگر از شاكيان در روز قيامت قرآن است. امام صادق عليه السلام مى ‏فرمايد: «سه چيز نزد خدا شكايت مى‏ كنند: مسجدى كه خراب شده و در آن نماز خوانده نمى شود، عالمى كه در بين مردم قرار دارد و از او بهره نمى ‏برند، و قرآنى كه غبار روى آن را گرفته و خوانده نمى ‏شود».

اولا: ابلاغ خلافت در غدیر خم دستوری الهی و مطابق با وحی بود: رسول خدا(ص) «هیچ حرکتی انجام نداد و هیچ نگفت مگر آنکه دستورش از جانب خداوند فرا رسید». ایشان موظف بود آیه ابلاغ را در همان مکانی که محل نزول این آیه شریف بود، ابلاغ کند و مسلمین را در جریان محتوای این آیه شریفه قرار دهد.

ثانیا: حتی اگر بپذیریم که بیشتر مخاطبان پیامبر اهل مدینه بودند، باز ایرادی بر ابلاغ پیام درغدیر وارد نمی شود؛ چرا که ابلاغ خلافت علی(ع) برای اهل مدینه حسّاسیّت بیشتری داشت؛ زیرا مدینه آبستن فتنه بود و چنانکه سیر وقایع تاریخی نشان داده، مخالفتها و جدالهای قدرت طلبانه از مدینه شروع شد!

ثالثا: طبق شواهد موجود در منابع اهل سنّت، رسول خدا(ص) می خواست، خلفای بعد از خویش را در «مکه» نیز معرفی کند؛ امّا حوادثی رخ داد که مانع این امر مهم در آن مکان شد. کتابهای اهل سنت چنین می گویند که رسول خدا(ص) تصمیم داشت تا در مکه «خلفای دوازده گانه» را معرفی کند، امّا حوادثی رخ داد که نه تنها نگذاشت، حضرت این مسأله را بیان کند؛ بلکه باعث دل نگرانی حضرت نیز شد.

جمعی از علما، فقهاء و محدثین عربستان سعودی که از وهّابیّان معتدل بودند، در جلسه ای که در طائف از تاریخ 2/4/1419 ه. ق تشکیل شد، حوادثى که در کشورهاى اسلامى و غیر آن، از تکفیر و قتل و انفجار و... اتفاق افتاده بود را مورد بررسى قرار داده و بیانیه ای در محکومیت آن صادر کردند و ضمن آن اعلام کردند: که اسلام از این گونه عقیده هاى باطل بیزار است و آنچه در بعضى از کشورها از ریختن خون بى گناهان و مانند آن صورت مى گیرد را عملى جنایت کارانه مى دانند.

«فدک» خالصه رسول الله(ص) بود؛ زیرا طبق صریح قرآن چیزى که به دست مسلمین بدون جنگ بیفتد منحصراً حق پیامبر(ص) است، و به صورت غنائم جنگى تقسیم نمى شود. پیامبر(ص) «فدک» را در اختیار گرفت و بعد، آن را به بانوى اسلام فاطمه زهرا(ع) بخشید  و درآمد آن را نیز در مورد واماندگان در راه (ابن السبیل) و مانند آنها مصرف مى کردند.

قرآن در سوره فتح آيات 20 و 21 خبر از دو پيروزى بر دشمنان توأم با غنائم فراوان داده؛ يكى در كوتاه مدّت و ديگرى در دراز مدّت. منظور از غنائمى كه در كوتاه مدّت، نصيب مسلمين مى شود همان غنائم خيبر بود و غنائم دراز مدت، اشاره به فتوحات بزرگ بعد، مانند فتح ايران روم و يمن است، که وصول به آن براى مسلمانان به حسب ظاهر امكان پذير نبود و هنگامى كه در جنگ خندق پيامبر(ص) بشارت فتح ايران و روم و يمن را داد منافقان آن را به باد مسخره گرفتند، چرا كه از نظر اسباب ظاهرى، غير ممكن به نظر مى رسيد.

اولا: گریه و عزاداری نیز با خواست الهی در فطرت بشر نهاده شده است؛ لذا گریه و عزاداری با دستور به صبر و پذیرش قضا و قدر الهی منافاتی ندارد.
ثانیا: اگر گریه و عزاداری برای عزیزان با پذیرش قضا و قدر منافات داشت باید از سوی پیامبر(ص)، اهل بیت(ع)، خلفای راشدین، بزرگان صحابه نهی می شد، اما آنها نه تنها از آن نهی نکرده اند بلکه خود این کار را انجام می دادند.
ثالثا: گریه و عزاداری شیعه انفعالی و احساسات محض نیست تا به معنی اعتراض باشد.
رابعا: گریه خود در پذیرش قضا و قدر الهی نقش مثبت دارد و صبر آفرین است.

در اوایل سوره مجادله، حکم «ظهار» بیان شده؛ سپس سلسله دستوراتی درباره آداب مجالست از جمله منع از «نجوى» و همچنین، جا دادن به کسانى که تازه وارد مجلس مى شوند، دارد؛ و در آخرین بخش، بحث مشروح و کوبنده اى درباره منافقان مطرح کرده، و مسلمین را از ملحق شدن به آنها برحذر داشته است.

هر کس سوره جمعه را بخواند، خداوند به تعداد کسانى که در نماز جمعه شرکت مى کنند و کسانى که شرکت نمى کنند، در تمام بلاد مسلمین، به او ده حسنه مى بخشد و اگر در شب جمعه یا ظهر جمعه بخواند، گوئى عمل رسول اللّه(ص) را انجام داده، و پاداش و ثوابش بر خدا بهشت است.

«انفال»، همه اموالى را که مالک خصوصى ندارد شامل مى شود. تمام این اموال متعلق به خدا و پیامبر(ص) و قائم مقام او است و به تعبیر دیگر متعلق به حکومت اسلامى است و در مسیر منافع عموم مسلمین مصرف مى گردد. منتها در مورد غنائم جنگى و اموال منقولى که با پیکار به دست سربازان مى افتد، قانون اسلام بر این قرار گرفته که چهار پنجمِ آن، به عنوان تشویق و جبران گوشه اى از زحمات جنگجویان به آنها داده شود و تنها یک پنجم از آن به عنوان خمس مصرف گردد.

این کتاب پنج فصل دارد. 1- نقد كتاب«كشف الشبهات» كه از مهم ترين كتابهاي محمد بن عبد الوهاب است. 2- نقد ساير كتب او در مسأله شرك و توحيد. 3- مسأله تكفير مسلمين و بخش عظيمي از تناقضات او. 4- به این سوال که آيا پيروان او همان مسير تكفير مسلمين را دنبال كردند يا به نقد نظرات شيخ پرداختند، جواب می دهد 5- به نقد نظرات دشمنان شيخ مي پردازد و تندروان را از معتدلان جدا مي سازد. و در پايان نتیجه مي گیرد: «خلاصه تمام بحث ها اين است كه شيخ در مسئله تكفير راه خطا پيموده».